«خانه و باغ» در زمان قاجار چقدر قیمت داشتند؟

اول صبح؛ هر دو سندی که در اینجا ملاحظه می‌کنید مربوط به سال ۱۳۰۰ قمری برابر با سال ۱۲۶۱ شمسی هستند؛ یعنی حدود ۱۴۱ سال قبل.

در یکی از این اسناد که قبالۀ ازدواج دختری به نام حشمت و پسری به نام براتعلی است، قید شده که مهریۀ عروس علاوه بر ۲۶ تومان پول نقد، شامل ۱۴۰ تومان دیگر نیز هست که «۶۰ تومان» از این مبلغ مخصوص خرید خانه و «۸۰ تومان» دیگر مخصوص خرید ملک برای عروس است. برای خرید طلا و جواهر نیز داماد باید مبلغ ۱۷ تومان پرداخت می‌کرد. در این سند ۱۵ تومان دیگر نیز مخصوص خرید فرش و تقدیم شیربها در نظر گرفته شده است.

در سند دوم که یک بیع‌نامه یا سند خرید و فروش است، قراردادی میان شخصی به اسم نجفقلی بیگ و شخصی به نام خان‌بابا منعقد شده که بر حسب آن یک قطعه باغ در روستای سوله‌دره در حوالی قزوین به قیمت «۶ تومان» به نجفقلی بیگ فروخته شده است.

نکتۀ جالبی که می‌توان اضافه کرد این است که حدود ۴ سال قبل از این تاریخ، ناصرالدین شاه قاجار در سفر دوم فرنگستان مبالغی چندهزار تومانی را صرف خرید انواع جواهرات، نقاشی‌ها و سوغاتی‌های گوناگون کرده بود. با توجه به قیمت خانه و ملک در آن زمان می‌توان فهمید که ولخرجی‌های شاه در سفر فرنگ تا چه اندازه نجومی و گزاف بوده است.

برای مثال در بخشی از خاطرات شاه دربارۀ زمانی که در شهر سن‌پترزبورگ حضور داشته آمده است که: «در اینجا به قدر ۱۴ هزار تومان جواهر خریدم». و یا در خاطرات او از زمان حضور در پاریس آمده که: «در این تالار پرده‌های [نقاشی] بسیار بسیار اعلا برای فروش گذاشته‌اند؛ من سی و شش پرده بسیار خوب انتخاب کردم، هر پرده از سی الی دویست تومان، کل قیمت پرده‌ها سه هزار تومان شد».