کوزهای که قدیمیترین «لبخند» تاریخ روی آن نقش بسته است
قدیمیترین «لبخند» تاریخ در این ویرانههای ۴ هزارساله کشف شد.
اول صبح؛ هیتیها، فرهنگی که بیش از سه هزار سال قبل بر بیشتر ترکیه و سوریه امروزی حکومت میکردند، ممکن است بیشتر به خاطر جنگ با مصریها و مهارتشان در کار با ارابههای جنگی شناخته شده باشند.
با این حال، وقتی صحبت از زندگی روزمره هیتیها میشود، باستانشناسان اطلاعات نسبتاً کمی در اختیار دارند. اما کوزۀ شکستهای که در سال ۲۰۱۷ کشف و بازسازی شد، نشان میداد که هیتیها ظاهرا فقط جنگجویانی با چهرۀ عبوس نبودهاند.
این قطعۀ ۳۷۰۰ساله سفالی نقشی را بر روی خود دارد که تصور میشود قدیمیترین تصویر شناختهشده از «لبخند» یا صورت خندان باشد؛ چیزی شبیه ایموجیهایی که ما امروز استفاه میکنیم.
باستانشناسان نزدیک به ۱۲ سال است که در حال حفاری و کاوش در شهر هیتی کارکِمیش در امتداد مرز ترکیه و سوریه هستند و انواع آثار و سفالها را از زیر خاک بیرون آوردهاند.
هنگامی که این کوزه کشف شد، حالتی قطعه قطعه داشت و به همین دلیل محققان ابتدا متوجه چهرۀ خندان روی آن نشدند، تا زمانی که ترمیمکنندگان، تکههای این کوزۀ گرد و سفید رنگ را در کنار هم قرار دادند.
نیکولو مارکتی، استاد باستانشناسی دانشگاه بولونیا و از مسئولان کاوش در کارکمیش، بعد از کشف این اثر باستانی منحصربهفرد گفت: «ما انواع کوزهها را در کاوشهایمان پیدا کردهایم، اما جالبترین آنها گلدانی است که قدمت آن به ۱۷۰۰ سال قبل از میلاد برمیگردد و تصویری از یک لبخند را روی خود دارد. از این کوزه احتمالا برای نوشیدن شربت استفاده میشده و تصویر روی آن به احتمال زیاد قدیمیترین لبخند جهان است».
در سالهای اخیر رقابتی آکادمیک برای یافتن قدیمیترین «ایموجی» تاریخ وجود داشته است. مثلا در همان سال ۲۰۱۷ گزارش منتشر شد مبنی بر اینکه یک وکیل اهل اسلواکی، در سال ۱۶۳۵، در امضای خودش یک صورتک ایموجیمانند را گنجانده است. البته این ایده بعدا رد شد.
در مورد صورت خندان روی کوزه نیز نمیتوان با قطعیت گفت که منظور از این شکل واقعا ترسیم یک لبخند بوده است. هیچ نقاشی دیگری بر روی این کوزه وجود ندارد و هیچ اثر مشابه دیگری نیز در نگارههای مختلف یافتشده در این منطقه دیده نشده است. اما به هر حال، منظور از این طرح هر چه که بوده باشد، هر بینندۀ امروزی خواهناخواه این تصویر را به عنوان یک لبخند تشخیص میدهد.