کشف قدیمیترین «مُهره» در نیمکرۀ غربی زمین
باستانشناسان در ایالت وایومینگ آمریکا، قدیمیترین مُهرۀ شناختهشده در نیمکرۀ غربی زمین را کشف کردند. این شیء یک زیور استخوانی با قدمت نزدیک به ۱۳هزار سال است که توسط قوم باستانی «کلوویس» (Clovis) ساخته شده است.
اول صبح؛ محققان به «لایوساینس» گفتهاند این مُهره استوانهایشکل که صیقل داده شده است، ۷ میلیمتر طول دارد، دارای چندین شیار است و از استخوان یک خرگوش ساخته شده است. محققان خاطرنشان کردند که رنگ قرمز بسیار کمرنگ این مُهره ممکن است به دلیل خاک غنی از اکسیدآهن متمایل به قرمز محیط اطراف ایجاد شده باشد.
محققان این مُهره را در نزدیکی بقایای یک آتشدانِ ماقبل تاریخ به همراه دیگر آثار باستانی متعلق به قوم «کلوویس» پیدا کردند. «کلوویس» ها نخستین مردم ساکن قاره آمریکا نبودند. آنها بیش از ۱۳هزار سال پیش از طریق پل «برینگ لند» به آمریکای شمالی رسیدند؛ مسیری که در آخرین «عصر یخبندان» در تنگه «برینگ» قرار داشت و اکنون زیر آب رفته است. شواهد مربوط به «کلوویس» ها به سرنیزههای نمادین آنها گره خورده است، اما «کلوویس» ها حدود ۱۲ هزار و ۷۵۰ سال پیش ناپدید شدند، یعنی درست در زمانی که دوره «یانگر درایاس» شروع شد و برخی از حیوانات بزرگ منطقه منقرض شدند.
این مُهره کوچک در سال ۲۰۱۶ در محوطهای واقع در شهرستان «کانورس» کشف شد. باستانشناسان همچنین بیش از ۴۰هزار ابزار سنگیِ «کلوویس» ها را در همان محوطه به همراه بخشهایی از بقایای یک ماموت، بقایای سوخته گاومیشهای کوهاندار «عصر یخ» و سوزنهایی از جنس استخوان کشف کردند.
محققان برای تعیین نوع استخوانی که «لوویس» ها برای ساخت مهره استفاده کردند، نمونهای از کلاژن آنها را برای استفاده در آزمایش باستانجانورشناسی استخراج کردند. با این حال، چند احتمال وجود دارد؛ در آن زمان، خرگوشهای کالیفرنیایی (L. californicus)، خرگوشهای دمسفید (L. townsendii)، خرگوشهای پاشنهبرفی (L. americanus) و خرگوشهای قطبی (L. arcticus) همگی در «وایومینگ» کنونی زندگی میکردند.
محققان در این مقاله که ۵ فوریه در ژورنال «Scientific Reports» منتشر شد، نوشتند که این یافته نخستین مدرک روشنی است که نشان میدهد مردم «کلوویس» از خرگوشها استفاده میکردند.
محققان برای قوت بخشیدن به این فرضیه که این مُهره ساخته دست انسان است و محصولی بهجامانده از اعمال یا هضم یک حیوان وحشی نیست، متذکر شدند که این مُهره تنها شیء استخوان صیقلی از هزاران مورد موجود در محل کشف است.
به گفته «سوروول»، اگرچه محققان نتوانستند به طور دقیق قدمت این مهره را تعیین کنند، اما تاریخگذاری رادیوکربن در محل کشف نشان میدهد که قدمت محل به ۱۲هزار و ۹۴۰ سال پیش بازمیگردد. مهرههای لولهای مشابه، که به همان سبک از استخوانهای خرگوش ساخته شدهاند، قبلاً در سیبری یافت شده بودند و قدمت آنها به ۲۸هزار سال پیش بازمیگردد. این احتمال وجود دارد که نخستین آمریکاییها این روش ساخت مهره را با خود از سیبری آورده باشند، اما به گفته محققان، یافتن فقط یک مُهره، نتیجهگیری در این مورد را دشوار میکند. محققان همچنین افزودند که ساخت مُهره از استخوانهای خرگوش ممکن است به طور مستقل در هر دو مکان تکامل یافته باشد.