چند بار «پلک زدن» در دقیقه طبیعی است؟

اول صبح؛ به گفته کارشناسان تغییر در تعداد دفعات پلک زدن ممکن است نشانه وجود یک مشکل اساسی مرتبط با سلامتی در فرد باشد. به طور میانگین اکثر بزرگسالان حدود ۱۴ یا ۱۷ بار در دقیقه پلک می‌زنند که نقطه مطلوبی برای مرطوب نگه داشتن چشم و تمیز کردن سطح قرنیه است. با این وجود، کم و بیش پلک زدن می‌تواند علامتی باشد مبنی بر آن که چیزی درست نیست از اختلالات ایمنی گرفته تا پارکینسون. طبق گزارش انجمن بیماری پارکینسون آمریکا تحقیقات نشان داده که میانگین تعداد دفعاتی که بیمار مبتلا به پارکینسون در دقیقه پلک می‌زند می‌تواند به یک یا دو بار در دقیقه کاهش یابد. نتایج مطالعات نشان داده‌اند که سرعت پلک زدن ما بازتاب فعالیت دوپامین در مغز است.

هر چه سطح دوپامین ما کمتر باشد بیش‌تر روی یک موضوع متمرکز می‌شویم و کم‌تر پلک می‌زنیم. یکی از ویژگی‌های بارز پارکینسون از بین رفتن سلول‌های عصبی تولید کننده دوپامین است که می‌تواند علائمی مانند پلک زدن کندتر و لرزش دست‌ها را ایجاد کند.

اکثر افراد مبتلا به پارکینسون پس از ۶۰ سالگی به این بیماری مبتلا می‌شوند اما شروع زودهنگام ممکن است پیش از ۵۰ سالگی رخ دهد. آهسته پلک زدن ممکن است نشانه اولیه پارکینسون و همچنین کندی کلی حرکت و مشکلات هماهنگی مانند مشکل بستن دکمه‌های پیراهن باشد. تقریبا نیم میلیون آمریکایی به بیماری پارکینسون مبتلا هستند. پلک زدن کمتر می‌تواند نشانه‌ای از بیماری گریوز باشد که منجر به تولید بیش از حد هورمون‌های تیروئید می‌شود. علائم گسترده است اما می‌تواند شامل لرزش خفیف دست‌ها یا انگشتان، حساسیت به گرما، کاهش وزن، بزرگ شدن غده تیروئید، برآمدگی چشم ها، ضخیم شدن پوست و بروز علامت قرمزی در ساق پا یا پا باشد. بیماری گریوز می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما در زنان بالای ۲۰ سال شایع است. این بیماری تقریبا در یک نفر از هر ۱۰۰ آمریکایی رخ می‌دهد. در نیمی از موارد، این بیماری روی چشم‌ها تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به بیماری گریوز اغلب دچار گشاد شدگی پلک‌ها هستند. بیرون زدگی کره چشم و جمع شدن پلک‌ها می‌تواند باعث خشک شدن و آسیب دیدن قرنیه چشم شود. این موضوع منجر به پلک زدن کم‌تر می‌شود زیرا پلک‌ها بیش از حد سفت هستند. در موارد شدید این وضعیت می‌تواند باعث زخم قرنیه ناشی ازعدم محافظت شود. نتیجه مطالعه‌ای انجام شده در سال ۲۰۱۱ میلادی نشان داد که افراد مبتلا به بیماری گریوز اندکی کمتر از شرکت کنندگان سالم پلک زده و به طور میانگین ۱۳ پلک در دقیقه می‌زنند. با این وجود، ننایج آن مطالعه اشاره می‌کند که میانگین پلک زدن برای شرکت کنندگان سالم ۲۰ پلک در دقیقه است. از سوی دیگر، مکرر پلک زدن می‌تواند نشانه‌ای از خستگی در هنگام تلاش برای انجام یک کار سخت مانند رانندگی در حالت بی‌حالی باشد. پلک زدن بیش از حد نیز ممکن است زمانی رخ دهد که بدن سعی می‌کند بیماری خشکی چشم را جبران کند که می‌تواند به دلایل متعددی رخ دهد.

یکی از آن دلایل سندرم شوگرن است یک بیماری خود ایمنی که منجر به خشکی چشم و خشکی دهان می‌شود. در آن بیماری سیستم ایمنی بدن به غدد سازنده اشک و بزاق حمله می‌کند. این وضعیت باعث ایجاد التهاب می‌شود که به غدد آسیب می‌رساند و تولید اشک توسط غدد را محدود می‌کند که به طور معمول سطح چشم را مرطوب نگه می‌دارد. خشکی چشم ناشی از شوگرن می‌تواند باعث خارش یا احساس سوزش شود که منجر به افزایش پلک زدن می‌شود. دلایل دیگری نیز برای خشکی موقت چشم وجود دارد از جمله تغییرات هورمونی و التهاب غدد پلک که می‌تواند سرعت پلک زدن افراد را افزایش دهد در حالی که بدن سعی می‌کند چشم‌ها را مرطوب نگه دارد.

آلرژی نیز می‌تواند دفعات پلک زدن را افزایش دهد. هنگامی که اجسام خارجی مانند گرده یا گرد و غبار وارد چشم می‌شوند می‌توانند باعث التهاب ملتحمه شوند غشای مخاطی که جلوی چشم و داخل پلک‌ها را می‌پوشاند. این وضعیت می‌تواند منجر به آبریزش، خارش و تحریک بیش از حد رفلکس پلک زدن شود.

پلک زدن مکرر هم چنین می‌تواند یک تیک حرکتی مرتبط با سندرم تورت* باشد. تیک‌های حرکتی حرکات ناگهانی و غیر قابل کنترلی مانند پلک زدن اغراق‌آمیز یا مداوم هستند. تیک‌های تورت بارها در روز و تقریبا هر روز رخ می‌دهند. آن تیک‌ها معمولا در دوران کودکی ایجاد می‌شوند اما به مرور زمان فروکش می‌کنند و در بسیاری از افراد در بزرگسالی برطرف می‌شوند. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده اختلالات تیک مداوم از جمله سندرم تورت حدود ۱.۴ میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این وجود، بسیاری از شهرونان امریکایی از تیک‌های صورت رنج می‌برند که نشانه‌ای از ابتلا به یک بیماری جدی نیست.

*یکی از اختلالات خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله کرده و باعث افزایش ترشح هورمون‌های تیروئید می‌شود. یکی از دلایل اصلی ابتلا به پرکاری تیروئید بیماری گریوز است. این بیماری می‌تواند باعث اضطراب و تحریک پذیری، کاهش وزن، ضربان قلب سریع، اختلالات خواب و خستگی شود.

* نشانگان توره یک سندرم تیک است. تیک‌ها اسپاسم عضلانی غیرارادی هستند آن‌ها از انقباضات متناوب ناگهانی گروهی از عضلات تشکیل شده اند. رایج‌ترین اشکال تیک عبارتند از چشمک زدن، بو کشیدن، غرغر کردن، صاف کردن گلو، ایجاد ادا و حالات مختلف در چهره، حرکات شانه و حرکات سر.