تصاویری از محله پلکانی تهران
کوچههای پلهدار فرحزاد یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این محله قدیمی است. کوچههایی که شاید امروز تعداد پلههای آن به عدد۴۰ نرسد، اما نامی مشترک میان کوچههای پلهدار این محله است.
اول صبح؛ کوچههای پلهدار فرحزاد یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این محله قدیمی است. کوچههایی که شاید امروز تعداد پلههای آن به عدد ۴۰ نرسد، اما نامی مشترک میان کوچههای پلهدار این محله است. اما اینکه چرا این کوچهها به چهلپله معروف شد، داستان شنیدنی و خواندنی دارد.
فرحزاد قدیم روستایی با باغهای پلکانی بود. به دلیل شیب زمین، باغها در سطوح مختلف و با فاصله ارتفاعی چند متری از هم قرار داشتند و اهالی برای دسترسی به آنها و آغلهایشان، راههای پلکانی ایجاد کرده بودند. با گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت، بسیاری از این باغها به خانه تبدیل شدند و پلهها نیز برای دسترسی به این خانهها باقی ماندند. اهالی روستا که به دلیل شیبدار بودن کوچههایشان به ویژه در روزهای برفی و بارانی با مشکل تردد مواجه بودند، تصمیم گرفتند در کوچههای خودشان هم پله ایجاد کنند و دلیل ساخت اولین کوچه پلهدار در فرحزاد همین موضوع بود.
«زینالعابدین لآلی» یکی از قدیمیهای محله فرحزاد است که او هم از گذشتههای این محدوده خاطره دارد: «در این محله چند چهلپله وجود دارد که میتوان از کوچههای جهانی، عمارت، عمویی و… نام برد. اما بیشتر مردم محله فرحزاد به کوچه شهریار چهلپله میگویند و در واقع چهلپله اصلی محله، همین کوچه است. فرحزاد تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی به معنای واقعی کلمه یک ده بود و اهالی در آن به باغداری و زراعت مشغول بودند.
اما از آنجایی که این روستای قدیمی در دامنه کوه و در شیب روددره واقع شده، ساکنان روستا در تمام ایام سال بهویژه روزهای برفی و بارانی برای دسترسی به باغها و آغل گوسفندانشان در دل کوه با مشکلات بسیاری مواجه میشدند. به همین دلیل سعی کردند با پله پله کردن راههای شیبدار، رفت و آمدشان را آسانتر کنند و همین ابتکار پدران ما باعث به وجود آمدن چهلپلههای فرحزاد شد.» در سالهای آتی شهرداری منطقه این پلهها را ساماندهی و پلههای سنگی و استاندارد جایگزین پلههای گلی و نامرتب سالها پیش کرد.