موجوداتی با درخششهای خیرهکننده در اعماق دریا
به تازگی «فلورسانس» غیرعادی و باشکوهی در ۲۷ گونه جانوری مشاهده شده که پیش از این نمیدانستیم میتوانند در تاریکی بدرخشند.
اول صبح؛ بر اساس مقاله جدیدی که در مجله PLoS ONE منتشر شده، این اکتشافات در یک مطالعه سهساله در دریای سرخ در مصر و دریای باندا در اندونزی انجام شدند.
طبق نتایج این مطالعه، گونههای درخشان در تاریکی تنوع زیادی دارند؛ از مرجانها و نرمتنان گرفته تا ماهیها و سختپوستان.
فلورسانس در حیوانات یک پدیده شگفتانگیز است که به موجب آن، گونههای خاصی با قرار گرفتن در معرض طول موجهای خاص، معمولا نور فرابنفش (UV)، نور مرئی ساطع میکنند. این انتشار نور به دلیل وجود پروتئینها یا رنگدانههای فلورسنت در بدن حیوان رخ میدهد.
نویسندگان در مقاله توضیح دادند: «فلورسانس خاصیت یک مولکول برای جذب نور در یک طول موج خاص و به دنبال آن، ساطع کردن نور با طول موج بلندتر است. در باکتریها، گیاهان، قارچها و حیوانات، مولکولهای فلورسانس مختلف توصیف شدند، از جمله چیتین، مواد معدنی، کاروتنوئیدها، فلاوُنوئیدها، پورفیرینها، کلروفیلها، فیکوبیلیپروتئینها یا پروتئین فلورسانس سبز (GFP) و پروتئینهای فلورسانس GFPمانند.»
این با بیولومینسانس یا زیستتابی فرق دارد، زیرا شامل یک موجود میشود که نور خودش را تولید میکند: فلورسانس برای تابش به منبع نور نیاز دارد.
فلورسانس میتواند عملکردهای زیستمحیطی مختلفی داشته باشد، از جمله ارتباط، استتار، جذب جفت و شکار.
در این مقاله، محققان ۲۷ گونه را توصیف کردند که در آنها، به تازگی تواناییهای فلورسانس را یافتهاند. این کشف طی غواصیهای شبانه بین اوایل سال ۲۰۱۹ تا اواخر سال ۲۰۲۲ با استفاده از یک منبع نور خاص انجام شده است.
«این مطالعه، اطلاعات ما را در مورد تعداد موجودات مختلفی که در محیطهای دریایی نورانی میشوند، بالا میبرد. ما وقوع فلورسانس را در ۲۷ گونه توصیف کردیم که در آنها، فلورسانس هنوز در نوشتههای علمی داوریشده، شرح داده نشده است. این مطالعه به ویژه اطلاعات ما را فراتر از مرجانهای سنگی گسترش میدهد که تاکنون تنها آرایه در خصوص تنوع در پروتئینهای فلورسنت بودند که به بهترین شکل توصیف شدند.»
فلورسانس در کرینوئید دریای سرخ. این یکی از گونههای جدیدی است که درخشان میشود
این گونهها شامل اختاپوس، حلزون دریایی، برهنه آبشش، خرچنگ، میگو و چندین ماهی میشود.
محققان نوشتند: «ما نخستین موارد فلورسانس را در اوکتوپودا و آسیدیاسه توصیف کردیم و فلورسانس را در برهنه آبشش نشان دادیم، جایی که فلورسانس بر خلاف بسیاری از مشاهدات قبلی با غذای بلعیدهشده مرتبط نیست.»
«بنابراین، این مطالعه، پالت فلورسانس را در گونههای دریایی گسترش داده و نشان میدهد فلورسانس احتمالاً پدیده رایجی است و تنوع آن به کیسهتنان محدود نمیشود. بنابراین، جستجوی سیستماتیک کانونهای گوناگونی زیست دریایی با نورهای آبی یا UV احتمالاً منجر به کشف گونهها و مولکولهای فلورسنت بیشتری خواهد شد که به درک نقشهای متنوعی که فلورسانس ممکن است در اکوسیستمهای دریایی ایفا کند، کمک میکند.»