دربارۀ «ناف» و شکل و شمایل آن چه می‌دانیم؟

اول صبح؛ چرا ما ناف داریم؟ این سوراخ بسته روی شکم ما از کجا آمده است؟ چه چیزی باعث می‌شود که ناف روی شکم بعضی‌ها برآمده شود و ناف بعضی دیگر از انسان‌ها فرورفته بماند؟

قبل از اینکه وارد بحث ناف بیرونی و درونی بشویم، مهم است بدانیم ناف در واقع چیست و از کجا آمده است.

ناف چیست؟

نام علمی ناف اومبیلیوکوس است. این سوراخ بسته که در وسط شکم دیده می‌شود، همان نقطه‌ای است که در دوران جنینی بند ناف در آن قرار داشته و جنین در حال رشد را به جفت در درون بدن مادر متصل می‌کند.

جنین پس از تکامل نهایی و تولد دیگر نیازی به بند ناف ندارد، بنابراین معمولاً پس از به دنیا آمدن نوزاد، بند ناف را بریده و محکم می‌کنند. تنها یک زائده کوچک از آن باقی می‌ماند که در نهایت خشک می‌شود و خودبخود می‌افتد. پس ناف، جای زخمی است که پس از این فرآیند باقی می‌ماند.

برخی از مردم بر این باورند که ناف داخلی یا بیرونی به نحوه بریده شدن بند ناف یا محل قرار دادن گیره بستگی دارد. اما این طور نیست. این فرآیند به نحوه بهبود ناحیه زخم و شکل‌گیری جوشگاه آن بستگی دارد. خود فرآیند جوش خوردن زخم هم بسته به ویژگی‌های بدنی و فیزیولوژیک افراد متفاوت است.

با این حال، برخی بیماری‌ها یا وضعیت‌های ویژه پزشکی مانند فتق ناف و گرانولوم ممکن است با ناف بیرونی اشتباه گرفته شوند.

بر پایه برآوردهای علمی، ۹۰ درصد از مردم ناف تورفته دارند. اما برای ده درصدی که ناف برآمده دارند جای نگرانی نیست، چون ناف آن‌ها هم معمولی مانند بقیه حساب می‌شود.

حتی در گروه‌های با ناف بیرونی و فرو رفته هم زیرشاخه‌های مختلف بر اساس ویژگی‌هایی مانند شکل، جهت و عمق ناف وجود دارد.

اگر شما جزو اکثریت با ناف فرو رفته باشید، وقتی دارید پشم‌های داخل ناف‌تان را بیرون می‌آورید، بدانید که ناخواسته در حال بیرون آوردن ثروتی نهفته هستید که همانا باکتری‌هایی است که درون آن سوراخ دفینه‌مانند جا خوش کرده‌اند. در یک مطالعه علمی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد، تنها در ۶۰ ناف، بیش از دو هزار و ۳۰۰ گونه مختلف باکتری پیدا شد.

برخی از باکتری‌های موجود در ناف برای تهیه پنیر هم کابربرد دارند.

آیا ناف تغییر شکل هم می‌دهد؟

اگرچه ناف اکثریت قریب به اتفاق آدم‌ها بدون تغییر است، اما عواملی وجود دارد که باعث می‌شود ناف برخی افراد تغییر ظاهر دهد. اولین مورد آن «اومبیلیکوپلاستی» یا جراحی زیبایی ناف است که برخی برای تغییر اندازه یا شکل ناف خود به آن تن می‌دهند.

مورد دوم، موارد ویژه پزشکی و ایجاد فشار در ناحیه ناف است به طوری که ناف به اجبار بیرون می‌زند. شایع‌ترین این موارد بارداری است که در آن جنین در حال رشد به شکم مادر فشار می‌آورد. این امر می‌تواند باعث شود که ناف، حتی اگر تا پیش از آن فرورفته باشد، در هفته ۲۶ بارداری بیرون بزند. البته در این حالت هم ناف معمولاً پس از پایان بارداری به حالت فرورفته طبیعی خود بازمی‌گردد.

به هر حال، ناف شما به هر شکلی که باشد، کاملا طبیعی است. فقط باید مرتبا آن را تمیز کنید.