«آخرالزمان اِسپرم» نزدیک است؟
در طی چند دهه گذشته، شواهد علمی نگران‌کننده‌ای از کاهش قابل توجه تعداد اسپرم در مردان در سراسر جهان به دست آمده است. این پدیده، که به عنوان اسپرماگدون یا «آخرالزمان اسپرم» شناخته می‌شود، پیامدهای بالقوه فاجعه‌باری برای آینده باروری انسان و بقای نسل بشر به همراه دارد.
اول صبح؛ طی ۵۰ سال گذشته تعداد اسپرم مردان بیش از نصف شده است؛ رویدادی که می‌تواند عواقب شدیدی برای آینده نسل انسان‌ها داشته باشد و به یک آخرالزمان واقعی منجر شود که در آن ادامۀ نسل بشر با بحران جدی مواجه خواهد بود.
کاهش شدید تعداد اسپرم‌ها از دهه ۱۹۷۰ مستند شده است، اما تا دهه ۱۹۹۰ این مسئله توجه علمی مناسبی را جلب نکرده بود. در سال ۲۰۱۷، شانا سوان، اپیدمیولوژیست تولیدمثل و تیمش در دانشکده پزشکی آیکان در مونت سینای، نیویورک، یک متاآنالیز از ۱۸۵ مطالعه از بیش از ۴۲ هزار مرد بین سال‌های ۱۹۷۳ تا ۲۰۱۱ منتشر کردند؛ این بزرگترین مطالعه در نوع خود به حساب می‌آمد.
نتایج این مطالعۀ گسترده نشان داد که غلظت اسپرم در هر میلی‌لیتر منی و تعداد کل اسپرم‌ها در هر نمونه، در مردان آمریکای شمالی، اروپا و استرالیا بین ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش یافته است. اگر این کاهش با این نرخ ادامه یابد، تعداد اسپرم مردان تا اواسط دهه ۲۰۴۰ می‌تواند به «صفر» برسد.
عوامل اسپرماگدون
ویژگی‌های مختلف زندگی مدرن به عنوان علل احتمالی این کاهش مطرح شده‌اند؛ از جمله آلودگی، مصرف الکل و مواد مخدر، افزایش دما به دلیل گرمایش جهانی، استرس، رژیم غذایی نامناسب، سبک زندگی بی‌تحرک و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند آفت‌کش‌ها.
محققان به ویژه به آلاینده‌هایی که «مواد شیمیایی مختل‌کننده غدد درون‌ریز» یا به اختصار (EDC) نامیده شده‌اند به عنوان یکی از عوامل احتمالی اشاره کرده‌اند. این مواد شیمیایی که در بسیاری از محصولات روزمره مانند پلاستیک، لوازم آرایشی و مواد غذایی فرآوری شده یافت می‌شوند، می‌توانند تعادل هورمونی بدن را مختل کنند و بر تولید اسپرم تأثیر منفی بگذارند.
مطالعات دیگر نیز رابطه‌ای بین چاقی و تعداد کم اسپرم یا کاهش تحرک اسپرم پیدا کرده‌اند. چربی اضافی بدن می‌تواند التهابی ایجاد کند که تعادل هورمونی لازم برای تولید اسپرم را مختل می‌کند.
عواقب احتمالی چیست؟
کاهش تعداد اسپرم در صورتی که به زیر سطح مشخصی برسد می‌تواند عواقبی برای باروری انسان داشته باشد. در ضمن بسیاری از آلودگی‌های شیمیایی که به باروری آسیب می‌زنند، همچنین منجر به تولد نوزادانی با اختلالات تولیدمثلی بیشتر می‌شوند؛ اختلالاتی مانند بیضه‌های نزول‌نیافته، ناهنجاری‌های تناسلی و آلت تناسلی کوچکتر.
همچنین رابطه‌ای بین کاهش تعداد اسپرم و افزایش نرخ سرطان بیضه در میان مردان جوان وجود دارد.
اما در نهایت تنها خبر خوب این است که حداقل برخی از آسیب‌ها قابل بازگشت هستند؛ البته به شرطی که اقدام جدی انجام شود. رژیم‌های غذایی سالم و متعادل، کاهش وزن و ترک سیگار مواردی هستند که می‌توانند به افزایش تعداد اسپرم منجر شوند.