سرگذشت شگفت‌انگیز قدیمی‌ترین «برگۀ کتاب» جهان

اول صبح؛ اکنون محققان بر این باورند که یک قطعه پاپیروس 10 در 6 اینچی بخشی از اولین کتاب جهان است. مانند بسیاری از کتاب‌های امروزی که دفاتر، کتابخانه‌ها و خانه‌ها را پر می‌کنند، این کتاب نیز ظاهرا سرگذشت پرماجرایی داشته است.

به گزارش اول صبح؛ این قطعه پاپیروس که همراه با صدها قطعه پاپیروس دیگر در سال 1902 در سایت باستانی الحیبه مصر کشف شد، ظاهرا در ابتدا یک کتابچۀ صحافی شده بوده که 260 سال قبل از میلاد مسیح به نگارش درآمده است؛ متنی که نرخ مالیات آبجو و روغن با حروف یونانی و با استفاده از جوهر سیاه بر روی آن ثبت شده بود.

سپس یک ورق از این کتابچه برداشته شده و به عنوان نامه فرستاده شده است؛ بعد از آن بار دیگر این صحفه با تصاویری از جمله نقشی که یک خدای مصری را نشان می‌دهد رنگ آمیزی شده و در دوره بطلمیوسی به عنوان بخشی از پوشش یک مومیایی مورد استفاده قرار گرفته است.

با استفاده از تصویربرداری میکروسکوپی و چند طیفی، تیمی به سرپرستی ترزا زامیت لوپی از دانشگاه گراتس، با نحوه ساخت این کتاب آشنا شدند. زامیت لوپی می‌گوید: «شما یک برگه ساده از پاپیروس دارید که به دو قسمت تا شده، سپس روی آن نوشته شده و به یک کتابچه تبدیل شده است. این برگه‌ها از طریق مواد منعطف برای اتصال دو چیز به هم وصل شده بودند؛ شبیه به دفترچه‌های سیمی امروزی.

وجود سوراخ‌هایی برای عبور رشته‌ها، که تعداد انگشت شماری از آن‌ها هنوز بقایای نخ را در خود دارند، تأیید می‌کند که این برگه زمانی بخشی از یک نسخه خطی باستانی بوده است. زامیت لوپی می گوید: «یک حسابدار باید دو برگه را از کتاب جدا کرده، نامه را تا کرده و مهر و موم کرده باشد و سپس آن را به طلبکار یا بدهکار داده باشد».

کشف این برگه منشا صحافی کتاب‌ها را قرن‌ها به عقب می‌برد. زامیت لوپی می‌گوید: «قدیمی‌ترین کتابی که قبلاً شناخته شده بود مربوط به قرن اول یا دوم پس از میلاد بود، بنابراین این کتاب حدود 400 سال قدیمی‌تر از قدیمی‌ترین کتاب‌هایی است که قبلا می‌شناختیم. این کتاب می‌تواند نشان‌دهنده چگونگی انجام معاملات، نحوه زندگی مردم، نوشتن و انتقال اطلاعات به یکدیگر باشد. مهمتر از همه، ما فهمیدیم که کتاب‌هایی شبیه به کتاب‌های امروزی، خیلی قبل از اینکه فکر کنیم وجود داشته‌اند».