رسوایی عکسهای فوتوشاپی در مقالات علمی دانشگاه هاروارد
بیش از 50 مقاله تحقیقاتی منتشر شده توسط موسسه سرطان Dana-Farber (DFCI)، یک مرکز آموزشی معتبر وابسته به دانشکده پزشکی هاروارد، این هفته پس از ادعاهای آنلاین مبنی بر دستکاری تصاویر و دادههای آنها مورد بازنگری قرار گرفتهاند.
اول صبح؛ شولتو دیوید، زیست شناس مولکولی و وبلاگ نویس بریتانیایی، در تاریخ 2 ژانویه، پستی را در وبلاگ مستقل پژوهشی «برای علم بهتر» نوشت که در آن محققان این موسسه را به «جعل دادهها» متهم کرده بود. این پست وبلاگی طولانی و گاهی تند و گزنده، تصاویری مانند نوارهای پروتئینی، نمودارهای داده و نتایج PCR از مقالات را نشان میداد که دیوید ادعا میکند از طریق کپیپیست یا فتوشاپ دستکاری شدهاند. مطالعات مورد بحث بین سال های 1999 تا 2017 منتشر شده بودند.
به گزارش اول صبح؛ در یک مقاله، به نظر میرسد تصویری از موشها در روز اول مطالعه در روز شانزدهم دوباره ظاهر میشود. دیوید مینویسد: «در برخی دیگر از مقالات، تصاویر سلولهای رنگآمیزی شده به نظر میرسد که معکوس شده، کشیده شده و اندازه آنها تغییر کرده است».
او مینویسد: «در نتیجه، مجموعهای از تحقیقات DFCI توسط ارشدترین محققان و مدیران تألیف شدهاند، بهطور ناامیدکنندهای حاوی خطاهایی هستند که فقط با یک مطالعه گذرا میشود آنها را تشخیص داد». دیوید هم از چشم غیرمسلح و هم از نرم افزار هوش مصنوعی ImageTwin برای تشخیص تصاویری که گفته میشود دستکاری شدهاند استفاده کرده است.
تصویر از موشها در روز اول با تصویری در روز شانزدهم یکسان به نظر میرسد
به گفته بنجامین مولر از نیویورک تایمز، سه هفته بعد از انتشار پست دیوید، در حالی که بررسیهای داخلی تحقیقات موسسه ادامه دارد، DFCI اشتباهات تعدادی از مقالات را پذیرفته و اعلام کرده است که حداقل شش مطالعه را پس گرفته و 31 مورد را تصحیح خواهد کرد. مطالعات مورد بحث در بیش از دهها مجله معتبر پزشکی و بیولوژیکی از جمله «زیستشناسی مولکولی و سلولی»، «تحقیقات سرطان بالینی» و «خون» منتشر شده بودند.
DFCI هنوز جزئیات مربوط به اصلاح یا بازپس گیری مطالعات را منتشر نکرده است، اگرچه بسیاری از آثاری که دیوید مورد بررسی دقیق قرار داده است توسط دانشمندان برجسته مؤسسه، از جمله لوری گلیمچر (رئیس و مدیرعامل)، ویلیام هان (مدیر ارشد اجرایی) و برخی از محققین ارشد همچون ایرنه گوبریال و کنت اندرسون منتشر شدهاند.
این مؤسسه همچنین پذیرفت که تعداد نامعلومی از مطالعات ذکر شده توسط دیوید، قبلاً برای بررسی دادهها و تصاویرشان، توسط خود موسسه مدنظر قرار گرفته بودند.
بارت رولینز، متصدی یکپارچگی پژوهشی مؤسسه میگوید: «ما از بسیاری از این مقالات و ادعاهای مربوط به آنها قبل از انتشار پست وبلاگی اطلاع داشتیم».
البته خود رولینز یکی از نویسندگان دو مطالعه ذکر شده توسط دیوید است و بنابراین نمیتواند دربارۀ آنها تحقیق کند. اما او میگوید که برخی از این مطالعات بر اساس دادههای آزمایشگاههای بیرونی بودهاند.
او در بیانیهای اعلام کرده است: «وجود اختلاف تصویر در مقاله دلیلی بر قصد نویسنده برای فریب دادن نیست. این نتیجه تنها پس از یک بررسی دقیق و مبتنی بر واقعیت، که بخشی جدایی ناپذیر از پاسخ ما است، به دست میآید».
چندین تصویر از سلولهای رنگآمیزیشده که به نظر میرسد کپی و پیست شدهاند.
تحقیقات دانشگاه هاروارد معمولا کاملا زیر ذره بین قرار دارند. در اوایل ژانویه، کلودین گی، رئیس سابق دانشگاه که در تحقیقات خود با اتهام سرقت علمی روبرو بود، از سمت خود کنارهگیری کرد.
برای DFCI، دامنه وسیع اصلاحات باعث شده است که برخی از دانشمندان روند بررسی داخلی مرکز را زیر سوال ببرند.
الیزابت ام بیک، میکروبیولوژیست و متخصص یکپارچگی علمی میگوید: «اگر یک یا دو مورد باشد، میتوان آن را یک اشتباه ساده در نظر گرفت اما اگر ده مورد وجود دارد واقعا جای پرسش و تردید است».