خندهدارترین دایناسور جهان کشف شد؛ هیولایی با دستهای عروسکی/ تصویر
تصویر بازسازی شده از «کولِکِن ایناکایالی» دایناسوری را نشان میدهد که علیرغم جثۀ بزرگی که دارد، برای دیدن دستهایش باید عینک به چشم بزنید! محققان میگویند این دستها که ظاهر مضحکی هم دارند، نمیتوانستند هیچ فایدهای برای شکار داشته باشند و بنابراین کارکرد واقعی آنها هنوز مشخص نیست.
اول صبح؛ دستهای کوتاه تیرکس را فراموش کنید! این دایناسورِ تازه کشفشده دستهایی به مراتب کوچکتر دارد. همه چیز با یک چنگال شروع شد. در حالی که دیرینهشناسان در حال جستجوی فسیلهای جدید دایناسور در سازند لا کلونیا در آرژانتین بودند، متوجه استخوان انگشت تکی شدند که از سنگهای باستانی بیرون زده بود. هنگامی که بیشتر حفاری کردند، دایناسور جدیدی پیدا کردند؛ یک گوشتخوار که چندین میلیون سال قبل از برخورد سیارکی که دوران کرتاسه را به پایان رساند، در پاتاگونیای ماقبل تاریخ پرسه میزد. دیرینشناسان این گونۀ جدید را Koleken inakayali نامگذاری کردهاند؛ گونهای که قدمت آن به هفتاد میلیون سال قبل میرسد.
تصویر بازسازی شده از کولکن ایناکایالی که دستهای عروسکی این شکارچی گوشتخوار را نشان میدهد
این گونه جدید با دستهای بسیار کوچکش تا حدی شبیه دایناسور Carnotaurus است که در فیلم دنیای ژوراسیک به تصویر کشیده شده بود. با این حال، Koleken با داشتن ویژگیهای منحصر به فرد در جمجمه و جثه کوچکتر و همچنین نداشتن شاخهای جلویی که در Carnotaurus دیده میشود، متفاوت است.
شباهت این دایناسور با کارنوتاروس در دستهای کوچک آنها است، که یک ویژگی مشترک در بین ابلیساریدها به شمار میرود. Carnotaurus یک شکارچی کارآمد بود که تصور میشود از دستهای کوچک عجیب و کمربند شانهای ویژهاش برای به اهتزاز درآوردن لکههای آبی رنگ در هنگام جلب توجه جفت استفاده میکرده است، اما هنوز نمیدانیم Koleken از دستهایش برای چه کاری استفاده میکردهاست.
ابلیساریدها از جمله قابلتوجهترین و جذابترین گوشتخواران کرتاسه هستند و تنوع منحصربهفردی در تزئینات جمجمه مانند تاج، گنبد و شاخ دارند.
در مقایسه با تیرانوسورهای شناختهشدهتر، این گوشتخواران ظاهر تا حدی چاق و کوتاه داشتند. فِدریکو اگنولین، دیرینهشناس در موزه آرژانتین که در تحقیقات جدید نیز مشارکت نداشت، میگوید که در زندگی واقعی، بازوهای ابلیساریدها به سختی از بدن بیرون میزدهاند.
ابلیساریدها جمجمههای کوتاه و عمیق، گردنهای ضخیم و بازوهای قوی داشتند؛ ترکیبی غیرقابل انکار از ویژگیهایی که گوشتخواران را به طور فوری قابل تشخیص میکردند.
اگنولین خاطرنشان میکند: «ابلیساریدها حتی در مقایسه با تیرانوسورها بازوهای مضحکی داشتند. ابلیساریدها استخوانهای شانه عظیمی داشتند، اما بازوهای بسیار کوتاهی با چندین انگشت کوچک داشتند که به وضوح در هر شکلی از شکار طعمه بیفایده بودند و با این حال تا حدودی انعطافپذیر بودند. بنابراین ما هنوز نمیدانیم از اندامهای جلویی خود برای چه کاری استفاده میکردند».
بخشهایی از اسکلت کشف شدۀ کولِکِن
اسکلت نسبتا کامل Koleken که از سازند لاکلونیا به دست آمده شامل چندین استخوان جمجمه، تقریبا تمام مهرههای پشت، یک لگن کامل، برخی از استخوانهای دم و دو پای تقریبا کامل است. از این جهت این یک کشف بسیار قابل توجه است.
نام گونه جدید از زبان مردم تهوئلچه در پاتاگونیای مرکزی گرفته شده است و به معنی «آمده از خاک و آب» است. این دایناسور حدود ۷۰ میلیون سال پیش زندگی میکرد، یعنی همزمان با تیتاناسور کوچک Titanoomachya gimenezi که ماه گذشته شناسایی شده بود.
این اکتشافات به عنوان بخشی از پروژهای که با حمایت انجمن ملی جغرافیا انجام میشود، در راستای بررسی پایان «عصر دایناسورها» در پاتاگونیا انجام شد. این پروژه بر روی ۱۵ میلیون سال پایانی دوره کرتاسه تمرکز دارد، دورهای از زمینشناسی که به طور سنتی در مناطق شمالی بیشتر مورد مطالعه قرار گرفته است.
این پروژه در حال حاضر بینشهایی را در مورد منظر کلی دایناسورها در پاتاگونیا در اواخر کرتاسه ارائه میدهد و این کشف به این استدلال میافزاید که سازند لا کلونیا به عنوان یک منطقۀ حاوی فسیلهای دایناسور از اهمیت جهانی برخوردار است.
دیگو پول، محقق دیرینشناس میگوید: «این یافته بر تنوع تروپودهای ابلیسارید در پاتاگونیا درست قبل از رویداد انقراض عظیم تأکید میکند. مطالعه ما همچنین تکامل ابلیساریدها و خویشاوندان آنها را در طول زمان تجزیه و تحلیل میکند و ضربانهای سرعت تکامل جمجمه در اوایل کرتاسه را شناسایی میکند. این کشف دانش ما را در مورد ابلیساریدهایی که در این منطقه در دوره کرتاسه زندگی میکردند گسترش میدهد و نشان میدهد که آنها از آنچه قبلاً تصور میشد، تنوع بیشتری داشتند.»