مشاهده تخت سنگی عجیب و متفاوت در مریخ
به گفته‌ی ناسا، مریخ‌نورد استقامت (پِرسِویرِنس) کشفی بی‌سابقه کرده است. وجود یک تخته سنگ از یک نوع کاملا خاص در مسیر مریخ‌نورد استقامت، این گمان را تقویت کرده است که شاید این سنگ در مسیر یک رودخانۀ باستانی جا به جا شده باشد و یا از زیر سطح مریخ سرچشمه گرفته باشد.
اول صبح؛ مریخ‌نورد استقامت که سال ۲۰۲۱ به طور خاص برای کاوش در دهانه باستانی جِزِرو روی سیاره سرخ فرود آمد، اوایل این ماه یک تخته‌سنگ مرموز با رنگ روشن پیدا کرد که نخستین نمونه از نوع خود بود که در مریخ مشاهده شده است.
استقامت هنگام عبور از نِرِتوا والیس (دلتای رودخانه خشک شده‌ای که میلیاردها سال پیش به دهانه آتشفشان سرازیر شده بود)، در مسیر خود به منطقه‌ای داخل لبه با این سنگ برخورد کرد (رخنمون‌های صخره‌ای این منطقه برای رسوبی که شاید روشنگر تاریخ مریخ باشد، بررسی می‌شوند). این مریخ‌نورد در طول راه، تغییر مسیر داده بود تا از زمین‌های ناهموار دوری کند. به همین دلیل، در مسیر میان‌بر از میان یک زمین تلماسه‌ای، به تپه‌ای رسید که دانشمندان آن را کوه واشبِرن نامیده‌اند.
این تپه با سنگ‌هایی پوشیده شده بود که ناسا برخی از آن‌ها را متعلق به نوعی توصیف کرده‌اند که پیش از این در مریخ مشاهده نشده بود.
این تخته‌سنگ کوچک دانشمندانی را که از زمین با مریخ‌نورد استقامت کار می‌کردند، مجذوب خود کرد. این تخته‌سنگ خالدار با رنگ روشن به اندازه تقریباً ۱۸ اینچ و ارتفاع ۱۴ اینچ میان زمینی از تخته‌سنگهای تیره‌تر روی تپه دیده شد.
برَد گارچینسکی از دانشگاه وسترن واشنگتن که مأموریت فعلی استقامت را رهبری می‌کند گفته: «تنوع بافت‌ها و ترکیبات در کوه واشبِرن یک کشف هیجان‌انگیز برای تیم بود، زیرا این سنگ‌ها شبیه هدایای زمین‌شناسی هستند که از لبه دهانه و احتمالاً فراتر از آن آورده شده‌اند. اما میان این همه سنگ‌های مختلف، یکی بود که واقعاً توجه ما را به خود جلب کرد.»
گارچینسکی و تیمش به این سنگ مرموز لقب «نقطه آتوکو» دادند و بررسی عمیق‌تر سنگ با استفاده از ابزار مریخ‌نورد نشان داد از کانی‌های پیروکسین و فِلدسپات تشکیل شده است. ناسا گفته که اندازه، شکل و آرایش کلی مواد معدنی در نقطه اتوکو و همچنین ترکیب بالقوه تخته‌سنگ در سطح شیمیایی، آن را از نظر رسوبات مریخی «در یک گروه خاص» قرار می‌دهد، دست‌کم میان سنگ‌های شناخته‌شده‌ی قبلی.
به گفته سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده و ناسا، پیروکسین و فِلدسپات مواد معدنی هستند که در پوسته زمین و ماه نیز یافت می‌شوند. آژانس فضایی گفته است که برخی دانشمندان تیم استقامت حدس می‌زنند کانی‌های کشف‌شده در نقطه اتوکو شاید از ماگمایی باشند که از زیر سطح مریخ سرچشمه گرفته و در طول زمان به دلیل فرسایش در لبه دهانه جزرو در معرض دید قرار گرفتند.
سایر اعضای تیم پیشنهاد کردند که اگر این تخته‌سنگ واقعاً در قسمت دیگری از سیاره تولید شده باشد و همراه با کانال رودخانه باستانی به محل فعلی خود روی لبه حرکت کرده باشد، ممکن است خارج از جای خود در تپه واشبِرن ظاهر شده باشد. اما ناسا گفته که همه دانشمندان استقامت معتقدند که سنگ‌های بیشتری با ترکیب مشابه باید در جای دیگری از مریخ وجود داشته باشند.
مریخ‌نورد استقامت ناسا در حال حرکت در کانال رودخانه باستانی نِرِتوا والیس بود که این منظره از منطقه را ثبت کرد.
دانشمندان می‌گویند یادگیری در مورد ساختار مریخ و چیزی که شاید مدت‌ها پیش بوده است، می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا دریابند آیا منظره فعلی سیاره می‌تواند برای انسان قابل‌سکونت باشد یا خیر. همچنین می‌تواند سرنخ‌های مهمی در مورد منشاء و تکامل حیات روی زمین ارائه دهد.