«دراکولای افغانستانی» چیست و چرا ارزشمند است؟
خاصترین ویژگی آهوی ختن از نظر انسانها، مشک خوش عطر این جانور است که از سالیان دور مورد استفاده قرار میگرفته. مشکی که در عطر و ادکلنهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. مشک غده برونریزی (خارج از خون) است که میان اندام جنسی و ناف جنس نر قرار گرفته است که در فصول جفت گیری ترشح آن به جلب توجه جنس ماده کمک میکند.
اول صبح؛ آهوی نیشدار بعد از گذشت ۶۰ سال در کوههای افغانستان ظاهر شد. این آهو به «آهوی مشک» معروف است. دندانهای نیش این آهو او را شبیه «دراکولای خون آشام» کرده، اما این دندانها فقط در نوع نر این آهوها دیده میشود، و برای جلب نوع ماده و راندن نرهای دیگر بکار میرود.
آهوی مشک در درههای جنگلی شمال شرقی افغانستان زندگی میکند و در سرشماریهای اخیر تعداد معدودی از آنها هنوز باقی مانده اند. آخرین باری که آهوی مشک در این مناطق دیده شده مربوط به سال ۱۹۴۸ میشود.
بر اساس تحقیقات انجام شده، آهوی مشک بدلیل نابودی محیط طبیعی زیست و شکار بیرویه در حال انقراض است.
این آهو تولید کننده عطر مشک است که در عطرسازی، بخور و داروسازی مصرف میشود. شکارچیان در پی بدست آوردن غدههای عطری آهوی مشک، این حیوان را شکار میکنند. ارزش این غدهها از معادل وزنی طلا گرانتر است.
حیوانشناسان دندانهای نیش این آهو را مشابه عاج فیل میدانند.
تصویری از مشک آهوی ختن
ناظران حیات وحش، معتقدند تعداد بسیار کمی از این نوع آهو در طبیعت وجود دارد. این آهوها در سراشیبهای تند و صخرهای استان نورستان افغانستان پراکنده هستند و بخاطر مخفی شدن و استتار طبیعی عکسبرداری از آنها دشوار است.
جمعیت این جانوران در آسیا به صورت پراکنده دیده میشود و مشخص کردن تعداد حدودی آنها به همکاری و پژوهش در کشورهای مختلفی از جمله، روسیه، مغولستان و چین نیاز است. ضمن اینکه آمار جمعیت این جانوران در هر کشور نیز به صورت به روز شده نیز مشخص نیست.
یکی از آخرین و معتبرترین آماری که از جمعیت این جانوران منتشر شده به سال ۲۰۰۲ باز میگردد که توسط «موسسه جانور شناسی، آکادمی علوم چین» ارائه شد. طبق این مقاله پژوهشی گونه آهوی ختن جنگلی (کوتوله) وسیعترین پراکندگی را داشته و جمعیت آنها در طبیعت حدودا ۱۰۰.۰۰۰ تا ۲۰۰.۰۰۰ راس گزارش شده است. حدودا ۱۰۰.۰۰۰ راس آهوی ختن هیمالیایی، ۲۰۰۰ گونه آهوی ختن سیبری وجود داشت.
البته همانطور که ملاحظه کردید این آمار برای ۲ دهه پیش بوده و امروزه رسانههای مختلفی تعداد این جانوران را مجموعا کمتر از ۵۰۰۰ راس اعلام کردهاند.
زیستشناسان آهوی مشک و پلنگ برفی را میراث طبیعی کشور افغانستان میدانند که به دنبال آن هستند تا از انقراض این حیوانات جلوگیری کنند.