قاعدگی واقعا چه تاثیری بر روان زنان دارد؟
نتایح تحقیقات نشان داده که افراد مبتلا به بیماری روانی زمینهای از جمله ۶۰ درصد از زنان مبتلا به اختلالات افسردگی اغلب حین قاعدگی احساس بدتری دارند. نتیجه مطالعه راس که در ماه دسامبر در نشریه امریکایی روانپزشکی منتشر شد نشان میدهد که درمانگران، روانپزشکان و متخصصان زنان و زایمان باید به بیماران اطلاعاتی در مورد چگونگی تأثیر قاعدگی بر علائم عاطفی به ویژه خودکشی ارائه دهند.
اول صبح؛ سندرم پیش از قاعدگی هوس غذایی و اصطلاحا «آنفولانزای پریود». هر زنی که قاعدگی یا پریود را تجربه میکند میداند که این چرخه ماهیانه میتواند تاثیر عمیقی بر روی بدن و ذهناش داشته باشد. با این وجود، محققان هنوز در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه قاعدگی میتواند بر سلامت تاثیر بگذارد و در برخی افراد علائم بیماری را بدتر میکند؟
در جریان مطالعهای تازه انجام شده «ژاکلین راس» روانشناس و تیمی در دانشگاه ایلینوی شیکاگو از ۱۱۹ بیمار زن که در گذشته افکار خودکشی را تجربه کرده بودند خواستند تا احساسات خود را در طول یک دوره قاعدگی دنبال کنند. آنان دریافتند که برای بسیاری از بیماران افکار مرتبط با خودکشی در روزهای قبل و در طول قاعدگی بدتر میشود. در آن روزها احتمال بیشتری وجود داشت که بیماران بیشتر به خودکشی فکر کرده و بیش از سایر مواقع برنامه ریزی خود برای پایان دادن به زندگیشان را عملی میساختند.
این نتایج ممکن است متاسفانه برای افرادی که مبتلا به افسردگی هستند غیر قابل تعجب به نظر برسد افرادی که سالها افکارشان را با درمانگران به اشتراک میگذارند و در مورد چگونگی تاثیر دورههای قاعدگی بر علائم این موضوع صحبت میکنند. با این وجود، به دلیل زن ستیزی در حوزه علم و پزشکی این اثرات تا همین اواخر به به صورت سیستماتیک مورد مطالعه قرار نگرفته بود و اغلب بیماران مجبور میشدند تا نوسانات خلقی را که پزشکان نمیدانستند چگونه تشخیص داده یا درمان کنند را تحت کنترل قرار دهند.
در واقع، قاعدگی برای چندین دهه مورد مطالعه قرار نگرفته است و این موضوع باعث ایجاد یک خلاء عمده در دانش شده که در آن بیماران دچار درد یا خونریزی شدید سالها منتظر تشخیص بوده اند. با این وجود، در سالیان اخیر دانشمندان بیشتری شروع به مطالعه فرآیند قاعدگی کردهاند تحقیقاتی که میتواند اطلاعات مهمی را در مورد سلامت انسان که به ناحق نادیده گرفته شده کشف کند.
قاعدگی میتواند بر علائم سلامت روان تاثیر بگذارد
«گتوری آیزنلوهر مول» روانشناس و از همکاران راس پس از آن که یکی از بیماران تحت درمان او بدتر شدن علائم را در دوره قاعدگیاش ذکر کرد ایده تحقیق در این باره در ذهناش جرقه زد. او گفت: «من فکر کردم اگر شواهدی داشته باشیم که نشان دهد این امری رایج است شاید بتوانیم کاری در مورد آن انجام دهیم». ارتباط بین قاعدگی و سلامت روان در یک دهه گذشته توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. پزشکان مدتها میدانستند که درصد کمی از افراد وضعیتی به نام اختلال دیسفوریا (ناخوشی) پیش از قاعدگی (PMDD) را تجربه میکنند که با احساس شدید اضطراب، افسردگی یا تحریکپذیری در روزهای منتهی به قاعدگی مشخص میشود. اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی در سال ۲۰۱۳ میلادی به راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) اضافه شد و کارشناسان معتقدند ۳ تا ۸ درصد از افرادی که قاعدگی را تجربه میکنند به این عارضه مبتلا هستند.
با این وجود، راس و تیم همراهاش میخواستند بررسی کنند که آیا چرخههای قاعدگی بر سلامت روان افراد نیز تاثیر میگذارد یا خیر. بنابراین، بیماران در مطالعه آنان مبتلا به اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی تشخیص داده نشدند و به جای آن بدین خطار انتخاب شدند، زیرا در ماه قبل از آن فکر کردن به خودکشی را گزارش کرده بودند. محققان از شرکت کنندگان خواستند تا علائمی مانند افسردگی، اضطراب و ناامیدی را هر روز از چرخه خود ثبت کنند. آنان هم چنین در مورد افکار خودکشی و برنامه ریزی برای خودکشی از شرکت کنندگان سوالاتی را پرسیدند. راس میگوید ایدهپردازی در این باره شدیدتر بود و برنامه ریزی در روزهای نزدیک به قاعدگی بیشتر میشد.
او میگوید: «آن چه جالب توجه بود این موضوع است که اگرچه ما افراد را برای اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی انتخاب نکردیم، اما مشاهده کردیم که اکثر شرکت کنندگانی که افکار خودکشی اخیر را گزارش کردهاند این گرایش در آنان وجود داشت که علائم بدتر را در روزهای پیش و در طول آغاز قاعدگی تجربه کنند».
راس میگوید اکثر افراد علائم روانپزشکی عمدهای را در پاسخ به تغییرات هورمونی تجربه نمیکنند. با این وجود، نتایح تحقیقات نشان داده که افراد مبتلا به بیماری روانی زمینهای از جمله ۶۰ درصد از زنان مبتلا به اختلالات افسردگی اغلب حین قاعدگی احساس بدتری دارند. نتیجه مطالعه راس که در نشریه امریکایی روانپزشکی منتشر شد نشان میدهد که درمانگران، روانپزشکان و متخصصان زنان و زایمان باید به بیماران اطلاعاتی در مورد چگونگی تأثیر قاعدگی بر علائم عاطفی به ویژه خودکشی ارائه دهند. بیماران هم چنین ممکن است از ترسیم علائم خود برای چند ماه سود ببرند تا ببینند آیا یک الگوی چرخهای ظاهر میشود یا خیر.
آزمایشگاهی که راس در آن کار میکند به سرپرستی آیزنلوهر مول همچنین در حال مطالعه درمانهای رفتاری و دارویی است که میتواند به افرادی که علائمشان با چرخههای قاعدگیشان مرتبط است از رفتار درمانی دیالکتیکی گرفته تا داروهای مسدود کننده هورمون کمک نماید.
محققان در حال مبارزه با انگ حول محور پریود یا قاعدگی هستند
یافتههای تازه به دانش ما از حوزهای از مطالعه میافزایند که هنوز با سکوت و نوعی انگ و ننگ قلمداد شدن مبارزه میکند. افراد مبتلا به اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی هنوز برای تشخیص بیماری تلاش میکنند. در جریان نتیجه نظرسنجی صورت گرفته در سال ۲۰۲۲ میلادی حدود ۴۰ درصد از بیماران دچار اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی گفته بودند که ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشت روانی آنان هیچ اطلاعاتی از این وضعیت نداشته اند. تأثیر قاعدگی بر سایر شرایط سلامت روان مانند افسردگی حتی ضعیفتر شناخته شده است. با این وجود، تحقیقات و گزارشهای فزاینده درباره نحوه عملکرد قاعدگی و بسیاری از راههای عمیقی که چرخههای قاعدگیمان میتوانند از نظر روحی و جسمی بر ما تاثیر بگذارند موارد بیشتری را آشکار میسازند.
محققان هم چنین در حال بررسی این موضوع هستند که آیا قاعدگی میتواند در تشخیص زودهنگام شرایطی مانند فیبروم رحم، سرطان و آندومتریوز (نابجایی آستر رحم) کمک کننده باشد یا خیر. مطالعه قاعدگی که در آن رحم لایه داخلی خود را میریزد و دوباره رشد میکند میتواند بینشی در مورد بهبود زخم ارائه دهد.
در دو سال گذشته محققان هم چنین آن چه که بسیاری از بیماران گزارش دادهاند را مورد تایید قرار دادند این که واکسنهای کووید – ۱۹ اثرات کوچک، اما قابل اندازه گیری بر چرخههای قاعدگی دارند. این یافتهها میتوانند تولیدکنندگان واکسن را وادار کند تا اثرات محصولات خود را بر قاعدگی آزمایش کنند تا بیماران غافلگیر نشوند. کارشناسان میگویند که اثرات قاعدگی واکسن کووید موقتی است و بر باروری تاثیر نمیگذارد.
بخش عمدهای از ارتباط بین قاعدگی و سایر جنبههای سلامت جسمی و روانی برای سالیان متمادی دست کم در انظار عمومی مورد بحث و بررسی قرار نگرفت، زیرا دانشمندان و پزشکان به سادگی آنها را مطالعه نمیکردند. «آلیس لو کولیگان» متخصص اطفال در بیمارستان کودکان بوستون که قاعدگی را مطالعه کرده میگوید: «وقتی صحبت از درک سلامت قاعدگی میشود ما در این حوزه بسیار عقب هستیم».
محققان در سال ۲۰۲۳ میلادی سرانجام یکی از نخستین مطالعات را برای آزمایش ظرفیت قاعدگی با استفاده از خون واقعی انجام دادند. با این وجود، مطالعاتی مانند کاری که راس انجام داده نشان میدهد که تحقیقات بالینی به تازگی آغاز به درک موضوعی کردهاند که بسیاری از افراد دچار عادت ماهانه آن را میدانستند: این فرآیند بخشی جدایی ناپذیر از عملکرد انسان است که اگر مایل به گوش دادن به آن باشید چیزهای زیادی برای آموزش به ما دارد.