رودخانۀ گمشدهای که در ساخت اهرام مصر کاربرد داشته است
بستر رود نیل در طول هزارهها به طور قابل توجهی تغییر کرده و احتمالاً در گذشته علاوه بر دبی آب بسیار بیشتر، شاخههای دیگری نیز داشته است که امروز دیگر وجود ندارند.
اول صبح؛ مجموعه اهرام باستانی مصر برغم پیشرفت غیرقابل انکار علم و دانش انسان، همچنان یکی از رازآلودترین بناهای ساخته شده به دست بشر هستند که سوالات بیشماری درباره آنها، از نحوه ساخت تا کارکردشان، مطرح بوده است.
یکی از این سوالات این است که چرا بیش از ۳۰ هرم باستانی مصر، از جمله هرم بزرگ جیزه تنها بنای بجا مانده از عجایب هفتگانه جهان، در نواری در امتداد لبه یک صحرای خشک و با فاصله نسبتا دوری از سواحل رود نیل امروزی بنا شدهاند؟
تحقیقات تازه نشان میدهد احتمالا دلیل آن بوده که آنها در کنار شاخهای از یک رودخانه ساخته شدهاند؛ رودخانهای که در گذر زمان گم شده است. دانشمندان میگویند این تئوری نه تنها مکان اهرام را توضیح میدهد، بلکه میتواند چگونگی ساخت این سازههای مرموز در بیش از ۴۵۰۰ سال پیش را روشن کند.
بستر رود نیل در طول هزارهها به طور قابل توجهی تغییر کرده و احتمالاً در گذشته علاوه بر دبی آب بسیار بیشتر، شاخههای دیگری نیز داشته است که امروز دیگر وجود ندارند.
در مطالعه جدید دانشمندان به تصاویر ماهوارهای نگاه کردند تا مکان احتمالی یک شاخه رودخانه سابق را، که در نزدیکی دامنههای فلات صحرای غربی در کنار اهرام قرار داشته، جستجو کنند. پس از یافتن یک مورد امیدوارکننده، آنها برای انجام بررسیهای ژئوفیزیکی و جمعآوری نمونههای رسوب به منطقه رفتند.
اکنون آنها ادعا میکنند که این شواهد آشکار شده از یک شاخه آبی باستانی به طول ۶۴ کیلومتر حکایت دارد که در گذر زمان ناپدید شده است. محققان پیشنهاد کردهاند که این رودخانه طولانی «اهرام» نامگذاری شود.
دکتر امان غنیم، نویسنده ارشد این مطالعه از دانشگاه کارولینای شمالی ویلمینگتون، در این باره میگوید: «طول این رودخانه احتمالاً زیاد بوده است، اما همچنین این شاخه از عرض وسیعی در برخی مناطق برخوردار است.»
مسیر فرضی آبراهه باستانی به موازات رود نیل
وی اضافه کرد: «از نظر عرض در مورد نیم کیلومتر یا بیشتر صحبت میکنیم، چیزی معادل عرض مسیر نیل امروزی. پس این یک شاخه کوچک نبوده، بلکه یک شاخه اصلی محسوب میشده است.»
به نظر میرسد که این شاخه رودخانه حدود ۴۲۰۰ سال پیش، قرنها پس از ساخت اهرام، خشکیده است. به گفته پژوهشگران، به دنبال یک خشکسالی شدید این نوار آبی در مسیر شنهای بادگیر قرار گرفت و رودخانه زیر یک پتوی بیابانی مدفون شد.
اهرام سهگانه مصر از آسمان
دکتر غنیم میگوید: «با ناپدید شدن شاخههای آبی، شهرها و قصبههای مصر باستان نیز ناپدید شدند و ما واقعاً نمیدانیم کجا آنها را پیدا کنیم.»
تصور میشود این شاخه پیش از ناپدید شدن، ابزاری ارزشمند برای کمک به ساخت اهرام بوده است. در واقع این آبراه کارگران را قادر میساخته تا به جای اینکه هزاران تن سنگ را روی شن و ماسههای بیابانی بکشند، آنها را روی آب و تا نزدیک مکان احداث هرمها بیاورند.
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Communications Earth & Environment» منتشر شده است.