چرا کوسههای برزیلی «کوکائینی» شدهاند؟
تحلیل جدید کوسههای برزیلی نشان داده که مواد مخدر غیرقانونی وارد اقیانوس شده و ماهیها را آلوده کرده است. این نخستین کشف در نوع خود است.
اول صبح؛ محققان برای این مطالعه، ۱۳ کوسه را که به طور تصادفی توسط ماهیگیران بین سپتامبر ۲۰۲۱ تا آگوست ۲۰۲۳ از آبهای اطراف محلهای در ریودوژانیرو شکار شده بودند، تشریح کردند.
این تیم کوکائین و بنزوئیلکگونین (متابولیتی که هنگام تجزیه کوکائین در بدن تولید میشود) را در بافت ماهیچهها و کبد هر ۱۳ کوسه پیدا کردند.
زبالههای دارویی، چه قانونی و چه غیرقانونی، مشکلی برای حیاتوحش در اقیانوسها، رودخانهها و دریاچهها هستند که در موردشان مطالعه زیادی نشده است. دانشمندان آثاری از کوکائین و سایر مواد مخدر غیرقانونی را نزدیک شهرهای بزرگی مانند لندن و سواحل فلوریدا نیز کشف کردند.
هنوز مشخص نشده که کوکائین (محرکی که از برگهای گیاه کوکا تهیه میشود) چگونه توانسته بر کوسههای برزیلی اثر بگذارد، گونهای که اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت، آنها را عمدتاً به دلیل صید بیرویه، در فهرست آسیبپذیر در برابر خطر قرار داده است.
راشِل آن هاوزر-دیویس، زیستشناس و اِنریکو ساگیورو سمشناس زیستی، هر دو از موسسه اُسوالدو کروز، یک سازمان تحقیقاتی بهداشت عمومی فدرال در ریودوژانیرو، خاطرنشان کردند که در مطالعه جدیدشان، سلامت کوسهها را تجزیه و تحلیل نکردهاند.
اما نویسندگان این مطالعه بر اساس مطالعات قبلی که آسیب به گورخرماهی و صدفهای در معرض کوکائین را نشان داده بود، میگویند اثرات منفی «احتمالی» است. آنها میگویند تحقیقات دیگر روی چشمهای ماهی نشان داده که این دارو میتواند بینایی و توانایی شکار حیوانات را تحت تأثیر قرار دهد.
این دو دانشمند که مطالعهشان منتشر شده، میگویند: «موضوعات متعددی در مورد سلامت آنها وجود دارد، مانند مشکلات احتمالی تولیدمثل و همچنین مشکلات تعاملات شکارچی و شکار.»
کوسههای آسیبپذیر
این مطالعه همچنین نشان داد آن ۱۳ کوسه، تقریباً سه برابر بیشتر از بنزوئیلکگونین، کوکائین داشتند، به این معنا که این ماده عمدتاً در بدن انسان یا موجودات دیگر متابولیزه نشده و در عوض، ممکن است مقداری از آن مستقیماً در آب ریخته شده باشد.
تریسی فانارا، اقیانوسشناس دانشگاه فلوریدا، میگوید: «با اینکه اصلاً از دیدن متابولیتهای کوکائین در آب تعجب نمیکنم، همانطور که از ادرار انسان این انتظار را دارید، اما از دیدن کوکائین در آب متعجبم.»
بر اساس این مطالعه، برزیل با حدود ۱.۵ میلیون مصرفکننده که تقریباً هشت درصد از کل مصرفکنندگان سراسر جهان را شکل میدهد، یکی از اصلیترین بازارهای مصرف کوکائین در آمریکای جنوبی است.
دانشمندان بر این باورند که دو راه برای ورود کوکائین به بدن این کوسهها وجود دارد: ضایعات بدن مصرفکنندگان مواد مخدر که وارد سیستم فاضلاب میشود و آزمایشگاههای «مخفی» تصفیه کوکائین که کوکائین خالص را در کانالهای فاضلاب در امتداد کانال سِرنامبتیبا، دفع میکنند که به اقیانوس میریزد.
از آنجا که کوسههای برزیلی معمولاً در مناطق ساحلی هستند، به ویژه در برابر این آلودگی و سایر آلودگیهای شهری آسیبپذیر هستند.
کوکائین چگونه بر کوسهها اثر میگذارد؟
کوکائین ممکن است مستقیماً از طریق آبشش یا طعمههای کوچکتر آلوده به این ماده وارد بدن کوسهها شود. به گفته نویسندگان این مطالعه، این تجمع زیستی از طریق زنجیره غذایی ممکن است روشن کند که چرا کوسهها نسبت به سایر موجودات آبی که در تحقیقات قبلی آزمایش شده بودند، سطوح بالاتری از کوکائین داشتند.
دانیل دی. اِسنو، پروفسور و مدیر آزمایشگاه در مرکز آب نبراسکا میگوید ممکن است کوسهها به سرعت انسانها کوکائین را متابولیزه نکنند و حضور طولانیمدت این ماده میتواند سیستم غدد درونریز و در نتیجه تنظیم هورمونهای آنها را مختل کند.
اِسنو میگوید هر گونه ماده شیمیایی فعال از نظر بیولوژیکی میتواند سبب استرس شود و استرس به نوبه خود میتواند ماهیهای در حال زوال را مستعد ابتلا به بیماری کند.
آنا کاپالدو، استاد آناتومی تطبیقی در دانشگاه ناپل فدریکو دوم در ایتالیا که تأثیر کوکائین روی مارماهیهای اروپایی آب شیرین را مطالعه کرده، میگوید: «این مدرک گواه خطر فزایندهی ناشی از آلودگی کوکائین است.» تحقیقات کاپالدو نشان داد مارماهیهای در معرض کوکائین، تورم عضلانی و اختلال هورمونی داشتند که منجر به استرس بیشتر آنها شده است.
کاپالدو که مطالعه اخیر برزیلی را نیز بررسی کرده، میگوید دانشمندان باید اندامهای آسیبدیده کوسه برزیلی را بررسی کنند تا بتوانند با اطمینان بگویند آیا این مواد به ماهی آسیب زده یا خیر!
راهحل آسانی وجود ندارد
اسنو میگوید کنترل انتشار کوکائین و حتی داروها و مواد مخدر قانونی در اقیانوسها دشوار است. او میگوید: «میتوان فاضلاب را تصفیه کرد تا هیچکدام از این مواد شیمیایی در آب رها نشوند، اما انجام این کار بسیار گران است.»
در این مطالعه، محققان از نهادهای نظارتی برزیل خواستهاند تا حضور مواد مخدر غیرقانونی در اکوسیستمهای دریایی را تایید کنند و حضور آنها را به کمک قانون، کنترل کنند و کاهش دهند.
آنها مینویسند: «یافتن کوکائین در کوسهها، تأکیدی است بر ضرورت چارچوبهای قانونی قوی و اقدامات پیشگیرانه برای رسیدگی به این مسئله زیستمحیطی نوظهور.»