تهرانیها شب یلدا چه غذایی میپختند؟
تهرانیها در زمانهای قدیم در شب یلدا غذای مخصوصی درست میکردند. آیا میدانید آن غذا چه بود؟!
اول صبح؛ شب چله یا همان شب یلدا را همه دوست داریم. یکی از جشنهای باستانی ایران قدیم که از تقسیم کردن فصل سرما به دو چله تشکیل شده است و شب چله درواقع شروع چلهی اول سرماست.
شب اول دی ماه، یا شب اول زمستان و آخرین روز از پاییز و آذر ماه به شب یلدا یا شب چله معروف است. این شب یک دقیقه از بقیهی شبهای سال بلندتر است و ایرانیان از هفت هزار سال پیش در چنین شبی دورهم جمع میشدند و سفره میانداختند و خشکبار و میوه میچیدند و به بزم میپرداختند. لباسهای شاد میپوشیدند و به گپ و گفت میپرداختند.
یکی از تفریحات خانوادهها در گذشته، آماده کردن فضایی برای پاسداشت این شب بود. میوههای مخصوص را تهیه کرده و آجیل را در ظرفهای مناسب میریختند. بزرگترها بساط این مهمانی را فراهم میکردند و کوچکترها به دیدار آنها میرفتند و کنار هم شبی را به صبح میرساندند و از نعمتهایی که در زندگی داشتند قدردانی میکردند.
تهرانیها در زمانهای قدیم در شب یلدا غذای مخصوصی درست میکردند. آیا میدانید آن غذا چه بود؟! رشته پلو! رشته پلو در فرهنگ ایرانی نقش پررنگی بازی میکند و بر این تصور بودند که با خوردن این غذا رشتهی امور در فصل زمستان و سرما در دستشان خواهد ماند. علت این بود که مشاغل در گذشته مانند امروز نبود، خیلی از شغلها فصلی بودند و با شدت گرفتن سرما به تعطیلی موقت درمیآمدند. برای اینکه سرما جلوی معیشت خانواده را نگیرد و امیدوار باشند که فصلی دیگر خواهد آمد و زندگی روال عادی خود را حفظ خواهد کرد با این تفکر که رشته پلو رشتهی کارها را به دستشان خواهد داد به آن اعتماد میکردند. این درست است که خرافات ربطی به واقعیت ندارد و باید حقیقت بین بود ولی فلسفهی پشت هر کاری لبخند برلب میآورد و میتوان به دور از تعصبات عقیدتی آنها را اجرا کرد. در جامعه امروزی تعطیلی کاری جز در مواقعی که با مشکل ورشکستگی یا اختلالهای اقتصادی مواجه شوید معنی ندارد ولی در زمانهای دور اوضاع به این گونه نبود و پذیرش اینکه آرزو کنید تا کارتان در شش ماه از سال متوقف نشود در حال حاضر کمی دور از ذهن است.
از دیگر غذاهایی که تهرانیها در شب یلدا طبخ میکردند میشود به سبزی پلو با ماهی، آش شله قلمکار، دمپختک و آش انار تهرانی هم اشاره کرد.
امروزه دیگر مردم به غذای مخصوص در شبهای خاص سال پایبند نیستند. رستورانها آنقدر پررنگ و لعاب شدهاند که گاهی خانوادهها ترجیح میدهند به تنهایی در رستوران یا حتی در منزل این شب را سر کنند و به خوردن غذاهای معمول میپردازند. قرار نیست سنتها دست و پا گیر باشند اما اهمیت دادن به یکسری از آداب و رسوم که ریشه در فرهنگ ما دارد به زنده نگهداشتن آنها کمک میکند و این سنت شب یلدا که هدفی جز اشاعهی مهر و محبت و خانواده دوستی ندارد باید بیش از پیش مورد اهمیت و توجه قرار بگیرد. برای فرزندانمان از یلدا بگوییم و در ترویج این فرهنگ زیبا نقش پررنگی داشته باشیم!