قیمت میلیون‌دلاری نقاشی دو هزارسالۀ یک «مُردۀ مصری»
پرتره‌های «فیوم» نقاشی‌هایی واضح و شفاف از کسانی هستند که بیش از دو هزار سال قبل در مصر از دنیا رفته‌اند و بستگانشان تصاویر آن‌ها را در کنار اجسادشان به خاک سپرده‌اند.
اول صبح؛ این پرتره‌ها که اولین بار در واحه‌ی بیابانی فیوم در جنوب قاهره کشف شدند، بین قرن‌های اول و سوم میلادی ساخته شده‌اند و در حقیقت نقاشی‌های تدفینی مردان، زنان و کودکانی از طبقات بالای مصر در دورۀ بطلمیوسی بوده‌اند. این پرتره‌ها به دلیل آب و هوای گرم و خشک منطقه به خوبی حفظ شده‌اند و سبک واقع‌گرایانه‌شان نشان می‌دهد که هدفشان نشان دادن متوفیان همان‌گونه که در زندگی به نظر می‌رسیدند بوده است.
از سال ۱۸۸۸ که باستان‌شناس بریتانیایی، فلایندرز پتری، اولین دسته از این پرتره‌ها را کشف کرد، تا کنون نزدیک به ۱۰۰۰ پرتره کشف شده است. در اکتبر امسال، یکی از جالب‌ترین این نقاشی‌ها موسوم به «پرترۀ اِل»، در نمایشگاه فریز مسترز به قیمتی هفت رقمی فروخته خواهد شد.
یشتر افراد در پرتره‌های فیوم به نظر می‌رسد که به طبقه‌ی بالای مصر تعلق داشته‌اند و زنی که در «پرتره ال» به تصویر کشیده شده نیز از این قاعده مستثنی نیست. وضعیت او نه تنها در آرایشش (خط چشم زغالی و لب‌های سرخ رنگ) بلکه در لباس و جواهرات گران‌قیمتش که از سرزمین‌های دوردست وارد شده‌اند نیز منعکس شده است.
این زن تونیکی به رنگ گل سرخ و یک عبای بنفش به تن دارد؛ این رنگی بود که در زمان‌های باستان تنها می‌توانست از مخاط یک حلزون خاص بومی ساحل لبنان تولید شود و به همین دلیل رنگ فوق‌العاده گرانقیمتی بود. گوشواره‌ها و گردنبندهای طلای او احتمالاً از طلاهای ذوب شده‌ی یک سکه رومی ساخته شده و جواهرات زمردی و مرواریدهای بزرگش نیز به احتمال فراوان از خلیج فارس آمده بودند.
پرتره ال که ابعادش ۳۸ در ۲۳.۵ سانتی‌متر است، تاریخچه‌ی طولانی و پیچیده‌ای دارد. این پرتره اولین بار توسط پتری در سال ۱۸۸۸ کشف و به لندن صادر شد. در لندن، نقاشی به دست هنری مارتین کنارد افتاد و پس از مرگ او در سال ۱۹۱۱ به مالک یکی از دلالان هنر پیکاسو، لئونز روزنبرگ، انتقال یافت.
این پرتره در گالری‌های سراسر اروپا و آمریکا به نمایش درآمده و نسل‌های متوالی از هنرمندان و نویسندگان را مجذوب خود کرده است، از جمله نقاش هلندی لارنس آلما-تادما که این پرتره را در پس‌زمینه‌ی یکی از نقاشی‌هایش گنجانده است. گفته شده که این پرتره‌ها همچنین الهام‌بخش رمان «تصویر دوریان گری» نوشته اسکار وایلد بوده‌اند؛ رمانی که در آن روح یک فرد ارتباط عجیب و عمیقی با یک نقاشی پیدا می‌کند.