این زن مرموز چگونه قدرتمندترین فرعون مصر شد؟!

اول صبح؛ امروز می‌خواهیم شما را با یکی از بزرگترین فرعون‌های مصر آشنا کنیم. حتشپسوت زنی سیاستمدار و توانمند بود که توانست مصر را به دوران طلایی خود برساند.

در طول ۱۰۰ سال اخیر حضور سیاستمداران زن در جایگاه‌های بالای حکومتی کم‌کم به‌عنوان امری رایج پذیرفته شده است. هرچند که در دوران باستان رسیدن به جایگاه پادشاهی ابدا کار راحتی نبود. با وجود این، زنی به‌نام حتشپسوت (Hatshepsut) توانست با هوش و درایت بالای خود نه‌تنها بر تخت پادشاهی تکیه کند، بلکه به یکی از بزرگترین فرعون‌های مصر تبدیل شود.

یکی از بزرگترین فرعون‌های مصر قدرت را به‌زور تصاحب کرد

در مصر باستان فرآیند رسیدن به جایگاه فرعون بسیار ساده بود. شما باید خون سلطنتی در رگ‌های خود داشته و البته مرد بودید. تنها یک حالت برای حضور زنان در قدرت پیش‌بینی شده بود. آن هم اینکه فرزند فرعون هنگام مرگ او بسیار کوچک باشد و نتواند به‌تنهایی اداره امور کشور را بر عهده گیرد. در این حالت از همسر اصلی فرعون درخواست می‌شود که به‌صورت مشترک مسائل را مدیریت کند.

این همان موقعیتی بود که برای حتشپسوت پیش آمد. او فرزند تحوتموس یکم بود و با برادر خود ازدواج کرده بود. هرچند که فرعون بیمار در سال ۱۴۷۹ پیش از میلاد فوت کرد تا حتشپسوت موقعیتی استثنایی را برای تغییر آینده خود و مصر مشاهده کند. در طول دوران نائب‌السلطنه بودن حتشپسوت ثابت کرد که می‌تواند به یکی از بزرگترین فرعون‌های مصر تبدیل شود.

او عملکرد فوق‌العاده خوبی در زمینه گسترش بازرگانی داشت و توانست آرامش و رفاه را برای مصر به‌ارمغان بیاورد. او در طول ۷ سال نائب‌السلطنه بودن ارتباط بسیار خوبی با افراد قدرتمند برقرار کرد و توانست آن‌ها را متقاعد کند که فرد مناسبی برای اداره مصر است. حتی کاهنان معبد آمون نیز کاملا از او حمایت می‌کردند. در نهایت کار به‌جایی رسید که حتشپسوت خود را تنها فرعون رسمی مصر اعلام کرد. کاهنان آمون نیز نقاشی‌هایی را در مناطق مختلف می‌کشیدند که نشان می‌داد خدایان او را همچون هدیه‌ای برای حکمرانی از مصر فرستاده‌اند.

یکی از بزرگترین فرعون‌های مصر در زمینه مسائل نظامی نیز موفق بود. حتشپسوت در دوران حکمرانی خود به سرزمین پونت در نزدیکی دریای سرخ (سومالی امروزی) لشگرکشی کرد و توانست با غنائم زیادی شامل طلا، عاج و مجموعه‌ای از حیوانات خاص بازگردد. همچنین وی دستور ساخت بناهای مختلفی را داد که از میان آن‌ها می‌توان به مجموعه دیرالبحری در نزدیکی دره پادشاهان اشاره کرد.

جالب اینجاست که حتشپسوت نیز می‌دانست که با وجود دستاوردهای قابل‌توجه هنوز به‌عنوان یک زن نمی‌تواند جایگاه مستحکمی در تخت فرعون داشته باشد. به همین‌خاطر همیشه یک دامن مخصوص مردان را بر تن داشت و از ریش مصنوعی استفاده می‌کرد. او دستور داده بود در تمامی مجسمه‌ها و نقاشی‌ها نیز اینگونه تصویر شود.

در واقع بسیاری از کارشناسان باستان‌شناسی و تاریخ معتقد هستند که اگر به‌خاطر تلاش‌های تحوتموس سوم نبود، او امروز حتی شهرتی بیشتر از کلئوپاترا داشت. طبیعتا تحوتموس سوم از اینکه شخص دیگری به‌جای او در جایگاه پادشاهی قرار گرفته بود خشنود نبود. او مجبور شده بود برای ۲۲ سال انتظار بکشد. به همین‌خاطر وقتی فرعون شد دستور داد که تمامی یادبودها، مجسمه‌ها و نوشته‌های مربوط به حتشپسوت نابود شود.

او می‌خواست که هیچ‌نامی از بزرگترین فرعون مصر تا آن زمان در تاریخ باقی نماند. همچنین مصمم بود که تمامی دستاوردهای مادر ناتنی را به‌نام خود ثبت کند. با وجود این، تحوتموس سوم همچنان حس می‌کرد که زیر سایه حتشپسوت قرار دارد. در نتیجه بسیار تلاش کرد که او هم در زمره بزرگترین فرعون‌های مصر قرار بگیرد. در دوران حکمرانی وی سرزمین مصر گسترش یافت و هنر و معماری به جایگاه بسیار رفیعی رسید.

باید بدانید که تا قرن نوزدهم کسی حتی از وجود حتشپسوت خبر نداشت. تا اینکه در سال ۱۸۲۲ باستان‌شناسان موفق شدند هنگام بررسی یک متن نوشته شده به‌خط تصویری در دیرالبحری نام حتشپسوت را پیدا کنند. کم‌کم کشف آثار باستانی مختلف در اهرام مصر و قسمت‌های مختلف باعث شد که داستان یکی از بزرگترین فرعون‌های مصر تکمیل شود.

در سال ۱۹۰۳ نیز هوارد کارتر، باستان‌شناس معروف انگلیسی توانست تابوت خالی حتشپسوت را در دره پادشاهان پیدا کند. هرچند در سال ۲۰۰۷ بود که دانشمندان موفق شدند مومیایی وی را در یک آرامگاه کم‌اهمیت در همان نزدیکی پیدا کنند. در طول سال‌های اخیر نیز دانشمندان توانسته‌اند تکه‌های باقیمانده از بناهای باستانی مختلفی را پیدا کنند که در آن‌ها نام حتشپسوت دیده می‌شود. هرچند که در اکثر آن‌ها نام او خط خورده یا اینکه با نام یک فرعون مرد جایگزین شده است.

عجیب است که نام یکی از بزرگترین فرعون‌های مصر برای ۳۵۰۰ سال در تاریخ پاک شده بود؛ اما اکنون همه علاقه‌مندان به مصر باستان او را می‌شناسند.