مهم‌ترین دیوارهای جهان باستان؛ از «مار سرخ گرگان» تا «دیوار هادریان»
تصاویری که در اینجا ملاحظه می‌کنید، مهم‌ترین دیوارهای باستانی جهان را از چین تا شمال ایران و از بین‌النهرین تا قارۀ آمریکا نشان می‌دهند.
اول صبح؛ دیوارها در دنیای باستان اهداف بسیار زیادی را تامین می‌کردند؛ از دیوارهایی که در اطراف شهرها و قلمروها به منظور دفاع از آن‌ها ساخته می‌شدند تا دیوارهایی برای محصور کردن معابد و مقبره‌ها، احاطه کردن کاخ‌ها، تأمین خانه برای مردم و مواردی از این دست. اما این دیوارها همچنین اغلب به عنوان نوعی «بوم» برای هنرمندانی به کار می‌رفتند که می‌خواستند پادشاهان یا خدایان سرزمین خود را به تصویر بکشند.
قدیمی‌ترین دیوار شناخته شده در جهان دیوار معبد گوبکلی تپه در جنوب شرقی ترکیه است که قدمت آن به حدود ۱۱۵۰۰ سال پیش می‌رسد. اولین دیوارهای شهری نیز حدود ۸ هزارسال قبل از میلاد، شهر اریحا در فلسطین را احاطه کردند و شهرهای دارای دیوار در سراسر بین‌النهرین تا حدود ۴۵۰۰ سال قبل از میلاد رایج شدند.
اولین دیوارهای جهان از خشت‌های گلیِ خشک شده در آفتاب ساخته می‌شدند، قبل از اینکه مصریان باستان شروع به ساخت دیوارهای سنگی کنند. بعدها در سایر مناطق، از جمله تمدن دره سند، چین، یونان و روم، سنگ به رایج‌ترین مصالح ساختمانی برای دیوارها تبدیل شد.
تصاویری که در اینجا ملاحظه می‌کنید، مهم‌ترین دیوارهای باستانی جهان را از بین‌النهرین تا قارۀ آمریکا نشان می‌دهند. برخی از این دیوارها مانند دروازه ایشتار بابل دارای تزئینات نیز هستند، در حالی که برخی دیگر مانند دیوار بزرگ چین فاقد تزئین هستند؛ اما در هر صورت همه آن‌ها بازتابی از خواسته‌ها، ترس‌ها و امیدهای فرهنگ‌ها و تمدن‌هایی هستند که آن‌ها را ساخته‌اند.
دیوارهای محوطۀ قدیمی‌ترین معبد موجود در جهان در گوبکلی تپه ترکیه با قدمت ۱۱۵۰۰ سال.
بقایای حفاری شده دیوارهای اریحا با قدمت حدود ۱۰ هزار سال؛ این دیوار در ابتدا ۳.۶ متر ارتفاع و ۱.۸ متر عرض در پایه داشت.
بقایای دیوار بزرگ گرگان که در برخی متون به خاطر رنگ سرخ آجرهایش به آن نام «مار سرخ» را داده بودند. این دیوار که حدود ۱۵۰۰ سال قبل در زمان امپراتوری ساسانی برای حفاظت از مرزهای شمالی ایران و در شرق دریای خزر ساخته شده، با ۲۰۰ کیلومتر طول، طولانی‌ترین دیوار دفاعی جهان پس از دیوار چین به شمار می‌آید.
محوطه باستانی موهنجو دارو در پاکستان امروزی که یکی از شناخته‌شده‌ترین شهرهای تمدن دره سند است و قدمت آن به حدود ۴۶۰۰ سال قبل می‌رسد.
جزئیاتی از یک پنل دیواری بزرگ در قلعه شلمنسر در استان نینوای عراق، دوره پادشاهی شلمنسر سوم، ۸۵۸-۸۲۴ قبل از میلاد.
بخشی از یک نقاشی دیواری از اربونی، یک مجموعه قلعه مربوط به تمدن اورارتو؛ قرن هشتم قبل از میلاد.
یک برجسته‌کاری در دیوار کاخ سارگون دوم در آشور، حدود ۷۱۶-۷۱۳ قبل از میلاد.
دروازه شیر در هاتوشا، پایتخت امپراتوری هیتی. این دروازه که قدمت آن به قرن سیزدهم قبل از میلاد می‌رسد، توسط دو برج احاطه شده است. شیرها در ورودی شهر قرار داده شده بودند تا شر را دفع کنند.
نقاشی دیواری از مقبره هورمهب (حکومت ۱۳۲۰-۱۲۹۲ قبل از میلاد). چهره‌های به تصویر کشیده شده در دیوار سمت چپ، از چپ به راست، عبارتند از: اوزیریس، آنوبیس و هوروس. چهره‌های روی دیوار سمت راست عبارتند از اوزیریس، هورمهب و هاثور. دره پادشاهان مصر. سلسله هجدهم.
بخشی از محوطه «زیمبابوۀ بزرگ» در زیمبابوه. این دیوار که در قرن‌های ۱۳-۱۴ میلادی با استفاده از گرانیت ساخته شده است، در برخی مکان‌ها ۵.۵ متر ضخامت و ۹.۷ متر ارتفاع دارد.
دیوار بزرگ چین، ساخته شده در فاصله ۲۲۱ قبل از میلاد تا ۱۶۶۴ میلادی.
کلیسای استخوان‌ها که دیوارهای آن با استفاده از اسکلت‌ها و جمجمۀ مردگان ساخته شده؛ ایورای پرتغال. حدود ۵۰۰ سال قبل.
یکی از دیوارهای زمینِ بازی در شهر مایایی چیچن‌ایتزا. مکزیک ۱۰۵۰-۱۲۰۰ میلادی.
نقاشی دیواری از یک مقبره اتروسکی در تارکینیای ایتالیا. ۵۳۰-۵۲۰ قبل از میلاد.
بقایای دیوار هادریان در انگلستان. حدود ۱۲۲ میلادی.