درباره «مردان نمکی» ایران چه می‌دانیم؟
مردان نمکی گروهی از مومیایی‌های طبیعی هستند که طی چندین دهه در معدن نمک چهرآباد استان زنجان کشف شده‌اند. باستان‌شناسان بر این باورند که این مردان در معدن نمک مردند و سپس به‌طور طبیعی در نمک حفظ شدند. تاکنون شش مومیایی نمکی کشف شده است و به گفته دانشمندان آن‌ها متعلق به دوره‌های مختلف تاریخ ایران هستند.
اول صبح؛ اولین مرد نمکی در سال ۱۹۹۴ در جریان عملیات معدن‌کاری کشف شد. برآوردها این است که این مرد در حدود ۱۷۰۰ سال پیش، در زمان ساسانیان، هنگامی که ۳۵ تا ۴۰ سال سن داشت، درگذشت. همراه با بقایای این مومیایی مصنوعات ساخت دست بشر همچون چاقوهای آهنی و گوشواره طلا نیز کشف شد.
سر این مرد نمکی، که به خاطر موی سفید و ریش بلند خود مشهور شده است، در حال حاضر در ویترینی شیشه‌ای در موزه ملی ایران در تهران در معرض دید عموم قرار دارد.
در سالیان بعد تعداد بیشتری مرد نمکی کشف شد. یکی در سال ۲۰۰۴ در جریان یک عملیات حفاری اضطراری پیدا شد. یکی دیگر در سال ۲۰۰۵ کشف شد. آخرین مومیایی این سایت در سال ۲۰۰۷ پیدا شد. باستان‌شناسان معتقدند که تمام این مردان نمکی در اثر حوادث معدن جان خود را از دست دادند.
یکی از مومیایی‌های معدن چهرآباد
کشف این مردان نمکی به باستان‌شناسان امکان داده است تا شیوه زندگی و کار آن‌ها را بررسی کنند، و تاکنون پژوهش‌های علمی زیادی درباره مومیایی‌های معدن چهرآباد انجام شده است. این مطالعات به باستان‌شناسان کمک کرده است تا درک بهتری از شیوه‌های معدن‌کاری باستان کسب کنند.
دانشمندان توانسته‌اند از طریق بررسی آثار باستانی و زیستی مختلف در لایه‌های چینه‌شناسی معدن چهرآباد، سه مرحله تاریخی متفاوت استخراج را در آن معین کنند. این‌ها دوره‌های هخامنشی، ساسانی و اسلامی هستند. تحقیقات نشان داده است که عملیات معدن‌کاری در این دوره‌ها به شیوه‌های متفاوتی سازماندهی می‌شده است.