گربهها بسیاری از گونهها را به سمت انقراض سوق دادهاند!
گربههای وحشی و فضای باز میتوانند به اکوسیستمهای بومی آسیب جدی وارد کنند. در این مطلب به تاکتیکها و روشهایی برای نحوه رفع تخریب ناشی از گربهها برای سایر گونهها خواهیم پرداخت.
اول صبح؛ وقتی میبینیم که گربه با دقت شکارش را تعقیب کرده یا با خوشحالی با گربههای دیگر بازی میکند به اسرار ذهن و اعماق روحش فکر میکنیم. با این وجود، شاید برایتان جالب باشد که بدانید گربهها چگونه میتوانند به ماجراهای جنونآمیزی دامن بزنند؟
گربهای که در حال پرسه زدن آزاد است جایگاه اکولوژیکی را پر نمیکند بلکه صرفا یک حیوان خانگی فراری است که باید به داخل خانه بازگردانده شود. متاسفانه در دنیای واقعی گربهها متفاوت از آن ویژگی بیگناهی هستند که در فیلمها به تصویر کشیده میشوند و اغلب ردپایی از تخریب زیست محیطی را از خود برجای میگذارند. بسیاری از گونهها به دلیل اینکه گربههای اهلی اجازه پرسه زدن در فضای باز را دارند منقرض شدهاند و بسیاری از حیوانات دیگر به دلیل همان پرسه زدن به شدت رنج میبرند.
دانشمندان میگویند گربههای فضای باز یک گونه مهاجم و تهدیدی برای خودشان هستند برای درک چرایی این امر ابتدا مهم است تشخیص دهیم که گربههای اهلی هرگز نمیتوانند «وحشی» باشند چه متعلق به انسان باشند و چه «وحشی» یعنی گربههای اهلیای که فاقد صاحب هستند. البته گربههای وحشی وجود دارند نه تنها ببرها بلکه بابکتها (گربههای دم کوتاه) و گربههای وحشی واقعی که این حیوانات خانگی مورد علاقه از آنها تکامل یافته اند.
با این وجود، این گربهها بومی بوده و مهاجم نیستند طبق تعریف درست مانند گاوها و مرغها یک گربه اهلی از نظر بیولوژیکی نمیتواند بخشی طبیعی از طبیعت باشد درست مانند یک سگ ولگرد که گرگ نمیشود یک گربه فراری نیز به گربه وحشی تبدیل نمیشود. گربههای اهلی میتوانند برای اکوسیستم خطرناک باشند. سوال این است که تا چه اندازه خطرناک هستند. گربههای فضای باز میتوانند بر طیف گستردهای از گونهها از طیف متنوعی از محیطهای سراسر جهان از حیاط خلوت گرفته تا اقیانوسها تاثیر منفی بگذارند.
این تاثیرات شامل شکار مستقیم انتقال انگل و بیماری و اثرات غیر مستقیم (برای مثال رقابت) است. با این وجود، به طور کلی گونههایی که بیشتر از همه توسط گربههای فضای باز تحت تاثیر قرار میگیرند گونههای جزیرهای هستند که اغلب برای مقابله با تهدید عظیم ناشی از گربهها ساده لوح هستند یا برای مقابله با تهدیدات عظیم ناشی از گربهها مجهز نیستند و اغلب جمعیتهای کوچکتری نسبت به حیات وحش قارهای دارند. این امر به ویژه در مورد گونههایی صادق است که یا به اندازه گربهها یا کمی کوچکتر هستند برای مثال میتوان به کبوتر دریایی هاوایی اشاره کرد.
این پرندگان توسط گربههای فضای باز مورد حمله قرار گرفته اند. گربهها نه تنها فرزندان آن پرندگان بلکه جمعیت بزرگسال آن را نیز کشته و شانس پرنده بالغ برای زنده ماندن و تولید مثل را از بین میبرند. متاسفانه چه در جزایر و چه در نقاط دیگر تاثیرات گربهها افزایش مییابد و آن حیوانات در انقراض حداقل ۶۳ گونه پرنده، پستاندار و خزنده در سراسر جهان نقش داشته اند. گربههای فضای باز تاثیر مخربی بر پرندگان دارند.
گربههای پرسه زن در فضای باز به دلیل شکار کردن جمعیتهای پرندگان شناخته شدهاند اما تحقیقات نشان داده که گربهها در واقع بیشتر پستانداران کوچک را شکار میکنند تا پرندگان. این میتواند شامل سنجاب، موش کور و موش خرما باشد که راحتتر از پرندگان صید میشوند زیرا نمیتوانند پرواز کنند. علاوه بر این، این گونهها ممکن است منبع قابل اعتمادتری برای طعمه شدن باشند زیرا برخلاف بسیاری از گونههای پرندگان سالانه مهاجرت نمیکنند.
اگرچه گربهها به طور سنتی برای شکار جوندگان غیر بومی مانند موشهای قهوهای شناخته میشوند طعمههای کوچکتر و راحتتر مانند پستانداران کوچک بومی و پرندگان را ترجیح میدهند. نتایج تحقیقات پیشتر صورت گرفته نشان دادهاند حتی زمانی که گربهها گونههای بومی را از طریق شکار از بین نمیبرند میتوانند این کار را به وسیله انتشار عفونت انجام دهند.
در مناطقی از جهان که تاریخچه تکاملی طولانی گربهها وجود ندارد آن حیوانات برخی از بیماریهای وابسته به گربه (مانند توکسوپلاسموز) را به بسیاری از پرندگان و پستانداران بومی سرایت میدهند. برای مثال، در استرالیا اگر گربهها نبودند توکسوپلاسموز وجود نداشت و جانوران استرالیا به طور خاص توسط گربهها تحت تاثیر قرار گرفته است. گربهها در انقراض بسیاری از گونههای پستانداران بومی و کاهش مداوم بسیاری از پرندگان در معرض خطر و پستانداران نقش دارند. اگر خبر خوبی در اینجا وجود داشته باشد آن است که انسانها میتوانند مشکلی را که گربهها به وجود آوردهاند حل کنند.
تنها راه موثر برای محافظت از حیات وحش آسیبپذیر در برابر گربهها آن است که انسانها گربههای خود را در داخل خانه یا تحت کنترل خود نگه دارند درست همان طور که ما از صاحبان حیوانات خانگی انتظار داریم با هر گونه حیوانی دیگری نیز چنین رفتاری را داشته باشند. تکنیکهای متعددی وجود دارند که میتوانند به افراد کمک کند تا میزان جانوران وحشی کشته شده توسط گربههای اهلی را کاهش دهند.
موفقترین آن تکنیکها تغذیه گربهها با رژیم غذایی غنی و کامل و بازی با آنان به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در روز به گونهای که رفتارهای شکار را شبیهسازی میباشند. این صرفا حیات وحش نیست که از پرسه زدن گربههای فضای باز رنج میبرد. گربهها منبع اصلی هاری در میان حیوانات اهلی در ایالات متحده هستند و به طور نامتناسبی افراد بیشتری را نسبت به حیات وحش در معرض این بیماری قرار میدهند. هم چنین، حیواناتی که در فضای باز پرسه میزنند سه برابر بیشتر احتمال دارد به انگل آلوده شوند که میتواند به انسانها و سایر گونهها سرایت پیدا کند. علاوه بر این، گربهها میزبان قطعی انگل توکسوپلاسما گوندی هستند که باعث توکسوپلاسموز میشود.
این انگل میتواند چرخه زندگی خود را تکمیل کند و در دستگاه گوارش گربه مسیری را طی میکند و سپس از طریق مدفوع به محیط دفع میشود جایی که میتواند هر پرنده یا پستانداری را آلوده کند. این انگلها میتوانند باعث سقط جنین، بدشکلیهای جنین، نابینایی، نارسایی اندامها و مرگ شوند و با بیماریهای تخریب کننده عصبی (مانند اسکیزوفرنی) مرتبط هستند. خطر ابتلا به توکسوپلاسموز توسط گربهها یک پیامد نادیده گرفته شده اما بالقوه جدی ناشی از پرسه زدن گربهها در مناظر طبیعی است.