حالت «گریه» چگونه و به چه دلایلی رخ می‌دهد؟

اول صبح؛ همه ما گریه می‌کنیم تا طیفی از احساسات و عواطف خود را نشان دهیم. این احساسات می‌تواند شادی به دلیل پشت سر گذاشتن یک امتحان سخت و گاهی اوقات به دلیل غم از دست دادن یکی از عزیزانمان باشد. در واقع گریه کردن راهی برای تخلیه احساسات شدید است. بعضی از افراد با گریه کردن احساس آرامش کامل پیدا می‌کنند اما بعضی دیگر نمی‌توانند به طور کامل خودشان را تخلیه کنند.

دو عامل کلیدی به ما کمک می‌کند که بفهمیم چرا گریه می‌کنیم: یکی از عوامل که مهم‌تر از همه است، آستانه گریه کردن می‌باشد. یعنی زمانی که هنگام احساس بسیار شدید و قوی، حس نیاز به گریه به ما دست می‌دهد.

آستانه گریه کردن برای افراد مختلف متفاوت است. بعضی از افراد آستانه گریه پایینی دارند و فقط به یک تلنگر بسیار کوچک نیاز دارند تا گریه کنند؛ مثلاً زمانی که از اتوبوس جا می‌مانیم و دیر به محل کار می‌رسیم، اشکمان سرازیر می‌شود اما بعضی از افراد آستانه گریه بالایی دارند که علت آن یک پدیده بسیار مهم می‌باشد. مثلاً هنگام تولد نوزادشان به دلیل شادی عمیقی که دارند گریه می‌کنند یا زمانی که فرد عزیزی را از دست داده اند.

در واقع این افراد باید احساسات بسیار عمیق و قوی داشته باشند تا اشکشان در بیاید. البته آسان گریه کردن ما در زندگی دستخوش تغییر قرار خواهد گرفت.

عامل کلیدی دیگر: میزان شدت واکنش ما به مسائل مختلف است که به آن واکنش‌های عاطفی گفته می‌شود.

چنانچه در این بخش از نمناک گفته شده است آزمایشات زیادی در مورد مفهوم گریه انسان، شروع و پایان آن انجام شده و به نظر می‌رسد که حداقل ۷ نوع گریه داریم. البته بعضی از مطالعات احتمال می‌دهند که انواع گریه کردن بیشتر از هفت نوع باشد و انواع دیگری را به این لیست اضافه می‌کنند. اگرچه که این هفت نوع گریه کردن بیش از بقیه رواج دارد. هر کدام از آن‌ها معنی خاص خودشان را دارند و برای هدف خاصی انجام می‌شوند. البته معنی آن‌ها کاملاً ناخودآگاه می‌باشد و انجام آن غیر ارادی است.

1. گریه تغییر

ارسطو در مورد انواع گریه‌ها این گونه شرح می‌دهد که عمیق‌ترین نوع گریه، گریه‌ای است که اغلب به دلیل تغییری در شخصیت یک فرد یا دیدگاه جدیدی اتفاق می‌افتد. افراد معمولاً به دلیل تغییر کردن اشک می‌ریزند.

این تغییر کردن می‌تواند زمانی باشد که در یک مراسم عزاداری شرکت کرده‌اند یا یک فیلم غمگین می‌بینند و یا یک اتفاق غمگین را در زندگی تجربه کردند. مثل مرگ کسی که دوستش دارند.

این اشک‌ها عمیق‌ترین نوع اشک می‌باشد که نمی‌توان آن را کنترل کرد و مدت زمان بیشتری، گاهی اوقات چند روز طول می‌کشد. در طول این پروسه، فرد اغلب خاطرات جدیدی را از گذشته خود مرور می‌کند، دیدگاه‌های جدیدی برای او ایجاد می‌شود و نگاهش نسبت به زندگی تغییر می‌کند. زمانی که اسم گریه را می‌آوریم، اغلب اوقات منظور ما این نوع گریه کردن می‌باشد.

2. گریه از روی لذت

گاهی اوقات گریه از روی لذت و شادی می‌باشد و حداقل دو دلیل برای آن موجود است. اولین دلیل، این که به سادگی احساس لذت و شادی می‌کنیم که مدت زمان زیادی این احساس خوب را نداشتیم. مثلاً زمانی که در یک قرعه کشی برنده می‌شوید که اصلاً انتظار اتفاق را نداشتید یا زمانی که پاداشی به شما می‌رسد که هرگز انتظارش را نمی‌کشیدید.

این لذت می‌تواند یک پاسخ عاطفی داشته باشد که آن هم اشک ریختن و گریه کردن می‌باشد.

دومین دلیل، این است که افراد به دلیل لذتی گریه می‌کنند که به آن‌ها نوعی احساس خوشبختی می‌دهد. احساسی شبیه به این که افرادی به آن‌ها توجه کرده‌اند که ممکن است این افراد در گذشته با کمبود توجه مواجه بودند و بنابراین اشک آن‌ها از لذت پایین می‌آید. این نوع گریه کردن‌ها به خاطر تجربه‌های خوشایندی می‌باشد که مدت زمان زیادی، آن‌ها را تجربه نکرده بودند.

3. گریه از روی عصبانیت

این نوع گریه معمولاً از کودکان زیاد دیده می‌شود. زمانی که کودکان گریه می‌کنند، دلیلش این است که به چیزی که می‌خواهند دست پیدا نکرده اند. به همین دلیل گریه از خشم و عصبانیت سر می‌دهند که معمولاً صدای بلندی هم دارد.

البته معمولا هیچ انسانی در سنین بزرگسالی از روی عصبانیت مانند یک کودک گریه نمی‌کند اما این نوع گریه کردن به دلیل نیاز به توجه می‌باشد و قصد دارند که با این نوع گریه اعلام کنند که ما نیاز به توجه داریم. اگر فرد احساس امنیت نداشته باشد، هیچ چیز نمی‌تواند مانع این نوع گریه کردن او شود. گاهی اوقات در کودکان این نوع گریه، بیش از حد شدید می‌شود و به یک سندروم تبدیل می‌گردد. این گریه کردن در بزرگسالان نیز با هدف یکسان اتفاق می‌افتد.

4. گریه به دلیل احساس درد

گاهی اوقات افراد آسیب دیدگی‌های جسمی دارند و به دلیل درد شدید، گریه می‌کنند. این درد باعث می‌شود که چشمان آن‌ها از اشک خیس شود. حتی قوی‌ترین مردان مانند قهرمانان ورزشی نیز به دلیل احساس درد اشک می‌ریزند و گریه می‌کنند. مثلا بعضی از افراد به دلیل سر درد‌های میگرنی با گریه کردن مواجه می‌شوند. گاهی اوقات این گریه کردن از درد، به دلیل نیاز به احساس همدردی و درک کردن می‌باشد. گاهی اوقات نیز یک نوع واکنش فیزیولوژیک است، زیرا بدن قصد دارد که با گریه کردن درد را التیام ببخشد.

5. گریه برای تحت تاثیر قرار دادن

به این نوع گریه، اشک تمساح هم می‌گویند. این گریه معمولا زمان‌هایی انجام می‌شود که افراد دوست دارند به طرف مقابل احساس گناه بدهند و یا ترحم او را بخرند و یا او را متقاعد کنند که دیگر با آن‌ها سر جنگ نداشته باشد و مخالفت نکند.

بعضی از افراد در دوران بچگی، زمانی که پدر خود را خشمگین می‌کردند، ناگهان شروع به گریه می‌کردند تا خشم او را فروکش کنند و از آسیب و کتک خوردن جلوگیری کنند یا مثلاً خانم‌ها برای این که همسر خود را به مهمانی رفتن ترغیب کنند، گریه می‌کنند.

6. گریه برای از بین بردن استرس

مشخصا خانم‌ها در این مسئله بسیار عالی عمل می‌کنند. ممکن است یک خانم در مورد موضوعی دچار استرس شدیدی باشد، بدون این که خودش بداند در نتیجه کل روز این استرس را درون خود نگه می‌دارد و در آخر با گریه آن را خارج می‌کند.

گاهی اوقات این استرس، چندین روز در بدن افراد باقی می‌ماند و زمانی که فرد جملاتی مثل «اصلا متوجه نشدم که اینقدر ناراحت هستی» یا «چرا اخمات تو همه؟» را به فرد می‌گویند، ناگهان گریه او مانند بمب منفجر می‌شود زیرا این میزان از حجم استرس که درون خود نگه داشته، فوران می‌کند.

7. گریه از روی افسوس و حسرت

گاهی اوقات افراد به دلیل احساس شرمندگی و تاسف برای خودشان گریه می‌کنند. ممکن است یک خانمی بشنود که دوستش در قرعه کشی برنده شده و به جای این که احساس خوشحالی و شادی برای او داشته باشد، به طور کاملا ناخودآگاه شروع به گریه می‌کند و برای خودش متاسف می‌شود یا مثلاً ممکن است که یک قهرمانی ورزشی از آسیب دیدگی در بازی بسکتبال آسیب ببیند و همزمان که در حال استراحت است، مدام اشک بریزد زیرا درونا حسرت می‌خورد که چرا مسابقه را از دست داده است.

8. گریه‌های پایه‌ای

غدد اشکی بین کره چشم و پلک انسان وجود دارد. پلک و کره چشم هر دو سبب جاری شدن اشک از چشمان می‌شوند. اشک ریختن به سلامت قرنیه و مرطوب نگه داشتن محیط آن کمک می‌کند. این اشک‌ها که ترکیبی از آب و مخاط چشمی هستند برای روغن کاری محیط چشم بیرون می‌آیند.

9. گریه‌های غیرارادی

علت سرازیر شدن اشک از چشم در برخی از مواقع عوامل خارجی مانند دود، تندی پیاز یا… می‌باشد. در زمان قرار گرفتن چشم در برابر عوامل خارجی، قرنیه سیگنال‌هایی را به مغز ارسال می‌کند و از این طریق اعلام می‌کند که چشم انسان نیاز به اشک ریختن دارد بنابراین ما به صورت غیرارادی شروع به گریه می‌کنیم.

اما چرا این اتفاق برای ما می‌افتد؟

این نوع گریه کردن می‌تواند به دلیل دلسوزی برای خودمان و هم ترحم برای دیگران باشد. اگرچه معمولاً علت آن خود ما هستیم. طبق مطالعات انجام شده، خانم‌ها به طور میانگین در سال بین ۳۰ الی ۶۴ بار گریه می‌کنند و مردان نیز ۶ الی ۱۷ بار در سال گریه خواهند کرد. معمولاً گریه مردان بین ۲ الی ۴ دقیقه طول می‌کشد، در حالی که گریه خانم‌ها حدود ۶ دقیقه زمان می‌برد.

گریه عمیق در خانم‌ها معمولاً ۶۵ درصد است اما این میزان در آقایان حدود ۶ درصد می‌باشد. علت اشک ریختن‌های احساس هنگام تماشای فیلم‌های رمانتیک، کشته شدن قهرمان فیلم‌های حماسی، دوری از نزدیکان، دلتنگی، غم و… این است که وقتی سیستم عصبی لیمبیک و هیپوتالامس بر اساس احساسات شدید فردی فعال می‌شوند، سیستم عصبی خودکار بدن عکس العمل نشان داده و اشک‌ها جاری می‌شوند.