۴ روش جالب و علمی برای مقابله با گرما
در این مطلب، ۴ روش جالب و علمی برای مقابله با موج گرما را معرفی میکنیم. روشهایی که میتوانند خیلی زودتر از ترفندهای معمول دمای کلی بدن شما را پایین بیاورند.
اول صبح؛ شاید شما هم این روزها حالتی بین گرمای طاقتفرسا و گرمازدگی را تجربه کرده باشید. این هفته دمای هوا تقریبا در سراسر نیمکره شمالی افزایش یافته و بسیاری از مناطق موج گرما را تجربه میکنند.
این حد از گرما، دمایی نیست که ما با آن سازگار باشیم. پروفسور مایک تیپتون از آزمایشگاه «محیطهای سخت» در دانشگاه پورتسماوث میگوید: «ما اساساً موجودات گرمسیری هستیم که تکاملمان به گونهای بوده که کم لباس بپوشیم و در آب و هوای حدود ۲۶ درجه سانتیگراد استراحت کنیم. ما قادر نیستیم در این دماها با لباسهای ایمنی، کار فیزیکی سخت انجام دهیم یا در دفاتر با کت و شلوار پشت میز بنشینیم».
بنابراین، این پرسش ایجاد میشود که در چنین موج گرمایی، چگونه خودمان را سریع خنک کنیم؟ شاید پاسخ معمول و عرفی این باشد: مقدار زیادی آب بنوشیم، در سایه بمانیم و پردهها را بکشیم تا نور و حرارت به داخل نتابد!
اما در ادامه، چهار مورد از بهترین روشهای ساده و علمی را معرفی میکنیم که به شما در مدیریت گرما کمک میکنند.
۱. ابتدا دستهایتان را خنک کنید (نه صورت)
اگر احساس گرما کنید و به پنکه نزدیک شوید، احتمالاً اول سعی میکنید صورتتان را مقابله پنکه بگیرید تا خنک شوید، اما به گفته تیپتون، این سریعترین راه برای کاهش دمای بدن شما نیست! پروفسور تیپتون میگوید: «بدون شک، نسیم خنک پنکه که به صورت شما میوزد، گیرندههای سرمای صورت را تحریک میکند و به شما احساس راحتی زیادی میدهد. اما در واقع، گرما را از بدن شما خارج نمیکند.»
استراتژی خنککننده بهتر این است که دستان خود را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آب سرد فرو کنید: «نسبت ناحیه سطح به جرم دستهای شما بالاست. وقتی احساس گرما میکنید، خون زیادی در دستهای شما در جریان است. اگر دمای مرکزی بدن شما بالا باشد، بدن شما خون را به اندامهایی میفرستد که از قلب دور هستند (مثل دست و پا) تا گرما را از دست بدهد.
«بنابراین غوطهور کردن دستها در آب سرد، حتی سریعتر از حمام یخ شما را خنک میکند! بسیار مهم است بین چیزهایی که به شما حس خنکی میدهند و چیزهایی که واقعاً شما را خنک میکنند، تمایز قائل شوید.»
2. از دوش آب سرد خودداری کنید
بله، رفتن زیر دوش آب سرد در یک روز تابستانی بسیار گرم، وسوسهانگیز به نظر میرسد، شاید عجیب به نظر برسد، اما خیس کردن ناگهانی کل بدن با آب سرد، روش بسیار کندی برای خنک کردن بدن در موج گرما است! تیپتون میگوید: «قرار دادن یک ناحیه از بدن در آب سرد خوب است، اما اگر سطح زیادی از بدن را خیس کنید، بدن شما در واقع مقدار خونی را که به پوست شما میرسد، محدود میکند. راز خنک شدن این است که خون را به سطح پوست برسانید و سپس گرما را به آرامی از بین ببرید.»
به طور خلاصه: از حمام یخ صرفنظر کنید و به جای آن دوش آب ولرم را انتخاب کنید. دمای ایدهآل به بدن شما و گرمای بیرون بستگی دارد، اما تیپتون پیشنهاد میکند بهترین گزینه، آبی نسبتاً گرم است.
او میگوید: «شما به آبی نیاز دارید که به حداکثر جریان پوست برسد و آن را حفظ کند. شما باید اختلاف دمای بدن خود و آب را بدون قطع جریان خون به پوست به حداکثر برسانید.»
3. نوشیدنیهای گرم را انتخاب کنید
بله، قدیمیها درست میگفتند: نوشیدنی گرم سریعتر از آب یخ آدم را خنک میکند! تیپتون میگوید: «مسئله این نیست که تلاش کنیم بدن را مستقیماً خنک کنیم، بلکه مسئله فعال کردن سیستمهایی مانند تعریق و انتقال خون به سمت پوست است. نوشیدنی داغ همین کار را میکند».
این به آن معنا نیست که فقط باید مایعات گرم بنوشید، بلکه هیدراته ماندن بدن با آب با هر دمایی، به خنک شدن بدن از طریق تعریق و انتقال گرما از بافتهای فعال به پوست کمک میکند. فقط این را بدانید که بعید است با خوردن آب یخ یخچال به سرعت دمای داخلی شما پایین بیاید.
به این فکر کنید که: حدود ۶۰ درصد بدن انسان را آب تشکیل میدهد، یعنی حدود ۴۰ لیتر! پس اضافه کردن یک لیوان مایعات سرد تفاوت زیادی ایجاد نمیکند. به عقیده تیپتون مانند یک قطره در اقیانوس است!
با این حال، یک هشدار بزرگ در مورد مصرف نوشیدنیهای گرم وجود دارد: اگر نوشیدنی گرم را انتخاب کردید، بهتر است آن نوشیدنی قهوه یا چای نباشد، چون کافئین میتواند سرعت متابولیسم بدن شما را افزایش داده و سبب تولید گرمای بیشتر شود. افزون بر این، کافئین ادرارآور است و منجر به از دست رفتن سریع مایعات از بدن در مقایسه با سایر نوشیدنیها میشود.
4. عرق خود را با نسیم پنکه یا بادبزن خشک کنید
این توصیه که «اگر احساس گرما میکنید، خودتان را با بادبزن باد بزنید» زیاد عجیب و غریب به نظر نمیرسد. با این حال، مهم است تا حد امکان قسمت وسیعی از بدنتان را باد بزنید. چرا؟ خوب، این کار نه فقط هوای گرم را از تماس با پوست شما دور میکند، بلکه به تبخیر عرق نیز کمک میکند. اگر فقط صورتتان را باد بزنید، تبخیر را تنها به قسمت بسیار کوچکی از بدنتان محدود میکنید.
در دوران موج گرمای شدید، این کار یک مشکل بزرگ ایجاد میکند. تیپتون توضیح میدهد: «وقتی دما به حدود ۳۵ درجه سانتی گراد میرسد، تنها راه واقعی برای خنک کردن بدن از طریق تعریق است.»
«دلیلش اینست که تبخیر عرق در واقع به دما وابسته نیست، بلکه به اختلاف فشار بخار آب بین هوا و پوست مربوط میشود و اینجا نسیم به خشک کردن عرق کمک میکند.»
در صورت امکان، استفاده از پنکه دستی غیر برقی برای ایجاد نسیم یا افزایش جریان هوای طبیعی با باز کردن چندین پنجره را در نظر بگیرید. اتکاء محض به تهویه مطبوع کمک زیادی به کاهش تغییرات آب و هوا نمیکند و در واقع بخش بزرگی از مشکل است!