نوشابه رژیمی؛ خوب یا بد؟!
نوشابههای رژیمی با وعدههای جلب توجه مانند «کالری صفر» و «بدون قند» تا همین چند وقت پیش به وفور از سوی مردم خریداری میشدند؛ اما با افزایش آگاهی بیشتر مردم نسبت به رژیمهای غذایی و حفظ تناسب اندام، عوارض نوشابه رژیمی بیش از پیش مهم شدند.
اول صبح؛ نوشابههای رژیمی آن نوشیدنیهایی نیستند که رویاهای شما را به واقعیت تبدیل میکنند (منظور کاهش وزن است)، بلکه حتی این نوشیدنیها میزان کالری روزانه افراد را بالا میبرد.
اگر نوشابه رژیمی مصرف میکنید، بهتر است همین الان نسبت به عوارض این نوشیدنی اطلاعات خود را کامل کنید. در این مقاله به طور کامل در مورد عوارض نوشابه رژیمی صحبت میکنیم.
نوشابه رژیمی چیست؟
نوشابه رژیمی که به نامهای رژیمی پاپ یا نوشابه بدون قند نیز شناخته میشود، نوشیدنی است که با اکثر مواد مشابهی که در نوشابههای معمولی وجود دارد درست میشود؛ اما به جای تکیه بر شکر، شربت ذرت یا شیرین کنندههای دیگر از جایگزینهایی با قند کم یا بدون کالری مانند آسپارتام، سوکرالوز و استویا در نوشابه رژیمی استفاده میشود. این نوشیدنیها مانند نوشابه معمولی میتوانند حاوی رنگهای مصنوعی مانند رنگ کاراملی، طعم دهندههای مصنوعی، مواد اسیدی اضافه شده و مواد نگهدارنده باشند. برخی از انواع نوشابههای رژیمی نیز ممکن است حاوی کافئین باشند. همچنین نوشابههای رژیمی اساساً فاقد ارزش غذایی هستند.
آیا نوشابه رژیمی از نوشابه معمولی عوارض کمتری دارد؟
نوشابه رژیمی معمولا کالری کمتر و قند کمتری نسبت به نوشابه معمولی دارد. با این حال، نوشابه رژیمی اغلب حاوی شیرین کنندههای مصنوعی مانند آسپارتام یا سوکرالوز است که برخی مطالعات نشان میدهند ممکن است خطرات بالقوهای برای سلامتی داشته باشد. این خطرات شامل تأثیر بر سلامت روده، افزایش میل به غذاهای شیرین یا حتی تأثیر بر فرآیندهای متابولیک (سوخت و ساز) هستند. در حالی که عوارض نوشابه رژیمی ممکن است در کوتاه مدت تاثیر خاصی بر بدن نداشته باشند، اما اثرات طولانی مدت شیرین کنندههای مصنوعی میتوانند عوارض زیادی داشته باشند.
عوارض نوشابه رژیمی
همانطور گفتیم، نوشابههای رژیمی به اشتباه برچسب بدون کالری یا بدون قند دارند، آنها سرشار از کالری و شیرین کنندههای مصنوعی هستند. همین موضوع باعث ایجاد مشکلاتی در بدن انسان میشود. در ادامه به عوارض نوشابه رژیمی اشاره میکنیم:
دیابت نوع ۲
با وجود اینکه نوشابه رژیمی به عنوان جایگزین سالمتری برای نوشیدنیهای به بازار شناخته میشود، اما با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط است. شیرین کنندههای مصنوعی موجود در نوشابه رژیمی میتوانند میکروبیوتای روده را تغییر داده و منجر به مقاومت به انسولین و افزایش خطر ابتلا به دیابت شوند. علاوه بر این، طعم شیرین بدون کالری میتواند مکانیسمهای تنظیمی بدن را گیج کند. این موضوع منجر به افزایش میل به قند و متابولیسم ضعیف گلوکز میشود و در طول زمان به ایجاد دیابت کمک میکند.
اضافه وزن
مصرف نوشابه رژیمی ممکن است به جای لاغری منجر به افزایش وزن شود. شیرین کنندههای مصنوعی مورد استفاده در این نوشیدنیها میتوانند اشتها و میل به غذاهای پرکالری را تحریک کنند. این موضوع منجر به افزایش مصرف کلی کالری میشود. علاوه بر این، برخی از مطالعات نشان میدهند که کمبود کالری میتواند توانایی طبیعی بدن را برای تنظیم گرسنگی مختل کند و باعث شود افراد بیشتر از حالت عادی غذا بخورند. این موضوع به طور بالقوه منجر به اضافه وزن و چاقی شود.
خطر بیماریهای قلبی
خطر بیماریهای قلبی را باید از عوارض نوشابه رژیمی دانست. تحقیقات نشان میدهند که عادت کردن به نوشیدن نوشابه رژیمی با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و مرگ مرتبط است. این خطر تا حدی به دلیل اثرات بالقوه شیرین کنندههای مصنوعی بر فشار خون و عملکرد رگهای خونی است. برخی از مطالعات نشان دادهاند که مصرف نوشابههای رژیمی ممکن است باعث افزایش فشار خون، ایجاد سندرم متابولیک و سایر عوامل خطر برای بیماریهای قلبی عروقی شوند که در نهایت منجر به بروز حملات قلبی و سکته مغزی خواهند شد.
بیماریهای کلیوی
محتوای بالای فسفر و افزودنیهای مصنوعی موجود در نوشابه رژیمی میتواند به مرور زمان کلیهها را تحت فشار قرار دهد. مصرف منظم این نوشیدنیها ممکن است منجر به کاهش عملکرد کلیه شود و خطر بیماری مزمن کلیوی را افزایش دهد. علاوه بر این، اسیدیته نوشابههای رژیمی میتواند عامل مهمی در ایجاد سنگ کلیه باشد. سنگ کلیه یک وضعیت دردناک است که در آن رسوبات ناشی از مواد معدنی سخت در کلیهها تشکیل میشوند که در نهایت سلامت کلیهها را به خطر میاندازد.
تاری چشم
تاری دید را باید از عوارض نوشابه رژیمی دانست. شیرین کنندههای مصنوعی به ویژه آسپارتام که در نوشابههای رژیمی یافت میشوند، با مشکلات بینایی از جمله تاری دید مرتبط هستند. در برخی افراد، آسپارتام میتواند با تأثیر بر عصب بینایی، تغییراتی در قدرت چشمان انسان ایجاد کند. به این ترتیب که تغییر در عصب بینایی باعث میشود مغز اطلاعات بصری اشتباهی را تفسیر کند. با گذشت زمان، مصرف بیش از حد نوشابه رژیمی میتواند این مسائل را تشدید کند و منجر به مشکلاتی در بینایی شود.
پوسیدگی دندان
به همه ما گفته شده است که خوردن بیش از حد شکر میتواند سلامت دندانها را ویران کند، زیرا مقادیر بیش از حد قند با افزایش خطر پوسیدگی دندان مرتبط است. در حالی که درست است که نخوردن نوشابه معمولی میتواند به شما کمک کند از پوسیدگی جلوگیری کنید، اما نوشیدن نوشابه رژیمی میتواند باعث ایجاد مشکلات دیگری شود. اسیدیته موجود در انواع خاصی از نوشابههای رژیمی میتواند منجر به فرسایش دندان شود. همچنین برخی از نوشابههای رژیمی حاوی رنگهایی هستند که ممکن است دندانها را لکهدار کنند.
التهاب و درد مفاصل
التهاب و درد مفاصل از عوارض نوشابه رژیمی محسوب میشود. ترکیبات مصنوعی و مواد شیمیایی موجود در نوشابه رژیمی میتواند به التهاب مزمن در بدن منجر شود. همین موضوع باعث ایجاد درد در مفاصل و سایر مشکلات التهابی میشود. این التهاب میتواند شرایطی مانند آرتریت را تشدید کند و ممکن است منجر به سایر مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی و دیابت شود. نوشیدن نوشابه رژیمی باعث التهاب و درد مفاصل در انگشتان پا به ویژه انگشت شست میشود؛ بنابراین مصرف منظم نوشابه رژیمی میتواند به التهاب مداوم و ناراحتی منجر شود.
مشکلات معده
نوشابه رژیمی میتواند باعث مشکلات مختلف گوارشی از جمله نفخ، گاز و رفلکس اسید شود. کربناته شدن و شیرین کنندههای مصنوعی میتوانند فرآیند گوارش را مختل کنند و منجر به ناراحتی و آسیب احتمالی طولانی مدت به دستگاه گوارش شوند. در برخی موارد، شیرین کنندههای موجود در نوشابههای رژیمی میتوانند باکتریهای روده را تغییر داده و منجر به مشکلات شدیدتر مانند سندرم روده تحریکپذیر (IBS) شوند.
افزایش احتمال سرطان
احتمال ابتلا به سرطان از عوارض نوشابه رژیمی است. برخی تحقیقات ارتباط احتمالی بین شیرین کنندههای مصنوعی موجود در نوشابه رژیمی و افزایش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان را نشان میدهد. اگرچه شواهد قطعی نیستند، نگرانیهایی در مورد اثرات سرطانزای احتمالی مواد شیمیایی مانند آسپارتام و سوکرالوز مطرح شده است. مصرف طولانی مدت نوشابه رژیمی ممکن است خطر ابتلا به سرطانها به ویژه سرطان مثانه، سرطان سینه و سرطان پانکراس را افزایش دهد.
کلام آخر
برای سالهای متمادی، نوشابه رژیمی یک نوشیدنی عالی برای دوستداران نوشیدنیهای شیرین و حبابدار بود. در حالی که این نوشیدنیها میتوانند هر چند وقت یکبار میل افراد به خوردن نوشابه را برطرف کنند، اما مصرف مقدار زیاد آنها ممکن است در دراز مدت منجر به عوارض ناخواسته شود. از عوارض نوشابه رژیمی میتوان به ابتلا به دیابت نوع ۲، ابتلا به سرطان، پوسیدگی دندان، التهاب و درد مفاصل، چاقی، مشکلات معده، بیماریهای کلیوی، بیماریهای قلبی و تاری در بینایی اشاره کرد. پس مهم است که مصرف این نوشیدنی را میتوانید محدود کنید.