وقتی گردن کلفتی به ضررتان تمام می‌شود
کارشناسان معتقدند که ضخامت گردن عاملی کلیدی است که با سکته مغزی، حملات قلبی و سایر بیماری‌ها مرتبط می‌باشد. دانش ما در مورد چگونگی ارتباط چاقی گردن با مشکلات مرتبط با سلامتی در سایه اثرات مضر بافت چربی احشایی برای مدت زمانی طولانی پنهان باقی مانده است. برای فردی که نگران ضخامت گردن خود می‌باشد منطقی است که با پزشک مراقبت‌های اولیه خود مشورت کند.
اول صبح؛ زمانی که متخصصان تناسب اندام سعی می‌کنند سلامت یک فرد را ارزیابی کنند معمولا اندازه گیری استانداردی را انجام می‌دهند. آنان ابتدا قد فرد را اندازه می‌گیرند سپس آن را با دور سینه، کمر، باسن ویا ران او مقایسه می‌کنند. هدف کمک به هر فرد برای دستیابی به ضخامتی است که نشان دهنده سالم‌ترین درصد چربی بدن باشد نه آن قدر کم که دچار سوء تغذیه شود و نه آن قدر زیاد که فرد را در معرض خطر بیماری‌های قلبی - عروقی قرار دهد. با این وجود، یک بخش دیگر از بدن وجود دارد که کارشناسان می‌گویند برای سنجش میزان سلامتی باید اندزه گیری کنند اگرچه اغلب نسبت به آن بی‌توجهی شده است: گردن شما.
در نتیجه مطالعه‌ای انجام شده در سال ۲۰۲۲ میلادی در مجله انجمن قلب امریکا که در آن انواع مختلف چربی زیر جلدی (به معنی زیر پوست) اندازه گیری شده آمده است: «چربی زیر جلدی بخش بالایی بدن یک رسوب چربی منحصر بفرد است و اندازه گیری آن را می‌توان با استفاده از دور گردن تخمین زد و ارتباطی بین ضخامت گردن و بیماری قلبی پیدا کرد. مشخص شده که دور گردن با افزایش خطر قلبی - عروقی مرتبط است. شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند آزادسازی اسیدهای چرب آزاد از چربی زیر جلدی بالاتنه در مقایسه با چربی زیر جلدی پایین تنه بیش‌تر است. اسیدهای چرب آزاد با بیماری‌هایی مانند سرطان و دیابت نوع ۲ مرتبط هستند».
نویسندگان مقاله مرتبط با آن مطالعه در کمال شگفتی دریافتند که در میان بیش از ۵۰۰ بیمار مورد بررسی قرار گرفته آن تعدادی که گردنی ضخیم داشتند بسیار بیش‌تر احتمال داشت که به فیبریلاسیون دهلیزی* (یک ریتم قلب نامنظم و اغلب بسیار سریع) مبتلا شوند. دانشمندان دیگری که سلامت انسان را مورد مطالعه قرار می‌دهند نیز به آن نتیجه رسیده‌اند که چربی گردن یک شاخص مهم و ارزشمند برای سلامت کلی است.
دکتر «ماریا خوزه آریاس تلز» محقق فوق دکتری در دپارتمان تغذیه دانشگاه شیلی به «سالون» می‌گوید: «معیارهای سنتی چاقی شامل شاخص توده بدنی (BMI) و دور کمر هستند که عوامل موثر بر سندرم متابولیک* می‌باشند».
نتایج چندین مطالعه نشان می‌دهند که تجمع چربی در گردن (اندازه گیری شده به عنوان دور گردن NC) نشان‌دهنده چاقی بالاتنه است. اندازه دور گردن مرتبط با چاقی و خطر قلبی است و رابطه‌ای مستقل از شاخص توده بدنی و چربی شکم فرد (بافت چربی احشایی) با خطر ابتلا به بیماری قلبی – عروقی و چاقی دارد.
تلز می‌گوید: «علیرغم آن که چربی‌ای که در اطراف شکم انسان انباشته می‌شود تنها درصد کمی از کل اسید چرب آزاد سیستمیک را تشکیل می‌دهد که در بدن آزاد می‌شود چربی بالاتنه بیش از نیمی از آن را تشکیل می‌دهد و این باعث می‌شود که ان چربی بیش‌ترین سهم را از همه چربی داشته باشد. این بدان معناست که این نوع چربی در قسمت بالایی بدن و به ویژه بافت چربی گردن ممکن است حداقل تا حدی خطر قلبی متابولیک مرتبط با چاقی را توضیح دهد که تحت پوشش بافت چربی احشایی نیست».
او این گونه نتیجه می‌گیرد که اندازه دور گردن با عوامل خطر متابولیک قلبی و همچنین دیابت نوع ۲، مقاومت به انسولین و سندرم آپنه انسدادی خواب، فشار خون شریانی در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان مرتبط است.
با این وجود، شاید بپرسید چربی گردن به طور منحصر بفرد چرا با بیماری مرتبط است. دانش ما در مورد چگونگی ارتباط چاقی گردن با مسائل سلامتی در سایه اثرات مضر بافت چربی احشایی برای مدت زمانی طولانی پنهان مانده است. با این وجود، ما امروز می‌دانیم که رابطه واضحی بین ضخامت و چافی گردن با خطر التهاب قلبی و متابولیک در جمعیت جوان و کهنسال وجود دارد. در واقع، نتایج داده‌های حاصل از مطالعات نشان می‌دهند که ضخامت گردن با مقاومت به انسولین و دیابت، سندرم متابولیک، بیماری کبد چرب، آترواسکلروز (تصلب شرایین) و حتی با نرخ بالاتر حوادث قلبی – عروقی و مرگ و میر به هر علت مرتبط است. ضخامت بالاتر دور گردن با بسیاری از شرایط نامطلوب سلامتی مرتبط است. این شرایط عبارتند از آپنه خواب، عوامل خطر متابولیک (مقاومت به انسولین، دیابت، فشار خون بالا)، بیماری‌های قلبی - عروقی و فیبریلاسیون دهلیزی.
اگرچه دور گردن با شاخص توده بدنی افزایش می‌یابد و معمولا در مردان بزرگتر از زنان است. گزارش شده که افراد دارای بافت چربی احشایی بزرگتر (چربی بیش‌تر در ناحیه شکم) نیز احتمالا دور گردن بزرگ‌تری دارند. مردانی که دور گردن آنان ضخیم‌تر از ۳۷ سانتی متر و زنانی که دور گردن آنان ضخیم‌تر از ۳۴ سانتی‌متر است می‌توانند به عنوان افراد دارای اضافه وزن طبقه‌بندی شوند و مردان که دور گردن آن‌ها بیش از ۳۹.۵ سانتی متر و زنانی که دور گردن آنان بیش از ۳۶.۵ سانتی متر است را می‌توان براساس نتایج مطالعه‌ای که در گروه بزرگی از افراد در اسرائیل انجام شد به عنوان افراد مبتلا به چاقی طبقه‌بندی کرد. اگر کسی متوجه شد که گردن‌اش برای سالم بودن بیش از حد ضخیم است باید روی بهبود سبک زندگی خود تمرکز کند تا شرایط مرتبط با گردن کلفت و بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا نتواند در زندگی فرد جای پایی پیدا کند. اگرچه ارتباط علت و معلولی بین دور گردن و پیامدهای نامطلوب سلامتی نامشخص است توجه به این نکته مهم است که چگونه دور گردن معیاری برای اندازه گیری چربی زیر جلدی بالاتنه است یک انبار متمایز چربی که منبع اصلی چربی آزاد در گردش است. افزایش سطح اسیدهای چرب آزاد با مقاومت به انسولین و دیس لیپیدمی یا افزایش سطح کلسترول که می‌تواند منجر به تصلب شرایین شود مرتبط است. «تلز» این موضوع را تایید می‌کند و می‌افزاید: «چربی بخش بالایی بدن سهم عمده‌ای در اسیدهای چرب آزاد سیستمیک دارد. می‌توان فرض کرد که بافت چربی گردن یک انبار چربی بالای بدن است و نقش مهمی در اسیدهای چرب آزاد سیستمیک و ایجاد بیماری‌های قلبی - عروقی دارد».
با این وجود، علیرغم ارتباط ضخامت گردن با سلامتی اکثر پزشکان هنوز اندازه گردن فرد را مورد اندازه گیری قرار نمی‌دهند. در حال حاضر، از اندازه دور گردن در معاینات معمول بالینی استفاده نمی‌شود. با این وجود، از آنجایی که اندازه ضخیم دور گردن با افزایش شاخص توده بدنی مرتبط است برای فردی که نگران ضخامت گردن خود است منطقی به نظر می‌رسد که با پزشک مراقبت‌های اولیه خود در این باره مشورت کند.
*فیبریلاسیون دهلیزی یک بیماری قلبی است که باعث ضربان قلب نامنظم و اغلب غیر طبیعی سریع می‌شود. ضربان قلب طبیعی باید منظم باشد و زمانی که در حال استراحت هستید بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه باشد. در فیبرلاسیون دهلیزی دو حفره فوقانی قلب یعنی دهلیزهای قلب فاقد ضربان مطلوب می‌باشند.
*سندرم متابولیک بیماری‌ای است که با چاقی، فشار خون بالا، تری گلیسیرید خون بالا، سطوح پایین کلسترول HDL و مقاومت به انسولین مشخص می‌شود. این اختلال مهم‌ترین عامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی است. تغذیه سالم و افزایش فعالیت بدنی کلیدهای جلوگیری یا غلبه بر مشکلات مرتبط با سندرم متابولیک هستند.